Newsroom Den Haag | BNR

GroenLinks-PvdA verraste vriend en vijand met een plan voor een volledig wapenexportverbod voor Israël. Ook voor verdedigingswapens zouden we geen onderdelen meer moeten leveren. Is dat nou handig in campagnetijd? Of is het juist mooi dat een partij een principiële keuze maakt, ongeacht mogelijke gevolgen bij de verkiezingen. Leendert blikt terug op het VVD-congres van afgelopen weekend. Opmerkelijk was vooral dat de VVD een plan steunt zonder dat duidelijk is hoe dat betaald moet worden. Onbespreekbaar, als andere partijen dat doen. Maar soms kun je zoiets voor je zelf wel goedpraten. Ondertussen worden de barsten in de demissionaire restanten van de coalitie steeds helderder zichtbaar. En wie komen en gaan bij de aanstaande verkiezingen? Onder de lijsttrekkers zien we maar één verandering sinds de vorige verkiezingen. NSC is inmiddels twee lijsttrekkers verder. De andere partijen kiezen dezelfde lijsttrekker als vorige keer. Toch zal de uitslag van de verkiezingen flink anders worden dan vorige keer. Floor heeft deze week een boekentip én een kijktip voor een documentaire. Deze aflevering is gemaakt door Floor Doppen, Leendert Beekman en Mark Beekhuis See omnystudio.com/listener for privacy information.

Demissionair minister David van Weel moet volgende week instaan voor de veiligheid van zo'n 45 buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders in Den Haag, op de NAVO-top. En dan moet net als op elke andere dag in het jaar ook de rest van Nederland moet gewoon veilig gebied blijven. Bij ons is demissionair minister van Justitie & Veiligheid David van Weel. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Tweede Kamer beslist deze week op welke dossiers het demissionaire kabinet nou nog wel of niet mag handelen, in aanloop naar de verkiezingen. In Haagse taal heet dat: dossiers controversieel verklaren, of niet. Vandaag wordt dat besloten in de Kamercommissies digitale zaken, koninkrijksrelaties, landbouw en infrastructuur & waterstaat. Zoals verwacht wil de Kamer stilstand voorkomen en wil daarom zo min mogelijk op de rem trappen. Naar verwachting zelfs niet op het punt waarop het kabinet is gevallen: Asiel en Migratie. Waarom zet de Kamer het gevallen kabinet alsnog aan het werk? Want, is het nu niet opnieuw aan de kiezer? We bespreken het met oud-SP-Kamerlid en hoogleraar Erasmiaanse waarden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, Ronald van Raak en met politiek verslaggever Leendert Beekman. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Kamerdebat over de Nederlandse inzet bij de NAVO-top is zojuist begonnen. Een ruime meerderheid staat achter het besluit van het kabinet om de Navo-norm te verhogen van 2 naar 3,5 procent van het bbp, ook Frans Timmermans van Groenlinks/PvdA. Nu is het echter nog wel de vraag waar de rekening komt te liggen, dat bespreken we met politiek verslaggever Leendert Beekman. See omnystudio.com/listener for privacy information.

NSC staat pal achter het kabinet als het gaat over het verhogen van de Navo-norm. Volgens Kamerlid Olger van Dijk is er geen tijd voor twijfel of aarzeling. Morgen gaat de Tweede Kamer in debat over de Nederlandse inzet voor de Navo-top in Den Haag. De regering wil dat Nederland, als gastland, een statement maakt en zich vastlegt op 5 procent als nieuwe NAVO-norm. Maar de Kamer is nog verdeeld. NSC-kamerlid Olger van Dijk is te gast, samen met politiek verslaggever Leendert Beekman. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het nieuws van de week is niet het uitsluiten van de PVV door de VVD. Iedereen wist dat dat vroeger of later zou gebeuren. VVD-lijsttrekker Dilan Yeşilgöz had alleen een momentje nodig voor ze dat hardop wilde zeggen. Misschien om na te denken over hoe ze het zou verwoorden. Zijn er inhoudelijke argumenten om de samenwerking met de partij voor de onrechtstatelijkheid te stoppen? Of is het vooral praktisch heel onhandig als je danspartner steeds de benen neemt? De keuze viel op dat laatste. De regering reageerde op de Israëlische aanval op Iran. Een oorlogsverklaring, zei men in Iran. Een situatie die vraagt om "onmiddellijke de-escalatie" zegt premier Schoof. Minister Veldkamp deelt de zorgen van Israël over mogelijke kernwapens van Iran. Maar voor hem is onderhandelen de manier om een Iraanse nucleaire dreiging weg te nemen. De reactie kwam onverwacht snel, voor Nederlandse begrippen. Maar was niet per se scherp. Dat zal te maken hebben met de opvattingen bij de VVD. Yeşilgöz vindt de Israëlische aanval 'begrijpelijk', zei ze net na de opname van deze podcast. Vanaf nu bezien we alles wat er in Den Haag gebeurt óók door de campagnebril. Israël valt Iran aan: welke partijen zullen daar garen bij spinnen? Terwijl we dat bespreken, nemen we en passant ook het debat over de staat van de Europese Unie door. Dat debat ging overigens niet of nauwelijks over de unie, maar vooral over het Israëlische optreden in Gaza en de westelijke Jordaanoever. Ach en dan was er nog de coalitieruzie over het ministerie van Asiel. En je mag reageren op politieke vacatures. Deze aflevering is gemaakt door Floor Doppen, Leendert Beekman en Mark Beekhuis See omnystudio.com/listener for privacy information.

De fusie tussen GroenLinks en de Partij van de Arbeid gaat door. Zowel bij GroenLinks als bij de PvdA stemden een zeer grote meerderheid vóór het samengaan van de partijen. De partijen gaan nu samen de verkiezingen in. En Partij van de Arbeid en GroenLinks gaan in de loop van volgend jaar op in één nieuwe politieke partij. Onze politiek verslaggever Floor Doppen staat in café Dudok, in het centrum van Den Haag, waar de uitslag zojuist bekend is gemaakt. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nu de regering is gevallen, wil GroenLinks-PvdA de aanpak van de stikstofcrisis controversieel verklaren. Dat zou betekenen dat er geen nieuwe wetten meer kunnen worden ingediend, en geen nieuw beleid meer worden ingevoerd. Terwijl iedereen altijd roept dat er haast gemaakt moet worden op dit dossier. Omdat boeren en de natuur niet kunnen wachten. Bij ons is Kamerlid Laura Bromet, van GroenLinks-PvdA. En politiek verslaggever Mark Beekhuis is er ook. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er is al veel gezegd over het functioneren van het gevallen kabinet Schoof, maar wij maken ook nog graag de economische balans op van 336 dagen VVD, PVV, BBB en NSC. Het economisch beleid van het kabinet kreeg al tijdens de rit ook al eens forse kritiek van economen, politici en maatschappelijke organisaties. Maar wat blijft er over onder aan de streep? We praten erover met hoogleraar overheidsfinanciën aan de VU, Bas Jacobs en politiek verslaggever Floor Doppen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Drie vermoeide Haagse verslaggevers verzamelen zich in de podcaststudio van BNR, om samen de balans op te maken van de politieke week. Zo'n val van een kabinet is fascinerend om mee te maken, maar het hakt er wel in. Het gevolg? Ze praten nog iets meer door elkaar heen dan gebruikelijk. Want er valt natuurlijk wel het een en ander te bespreken. Over wat er nou precies gebeurde. Je zou bijna denken: over wat er mis ging, maar dit ging juist precies volgens plan. Over waar we nu staan. En over de eerste uren na het startschot voor de verkiezingscampagne. Deze aflevering is gemaakt door Floor Doppen, Leendert Beekman en Mark Beekhuis. See omnystudio.com/listener for privacy information.

In Den Haag wordt druk gesproken over het verdelen van de vrijgekomen ministersposten. En we bespreken hoe het verder moet met de VVD. Die partij heeft tot nu toe de PVV uitgesloten als toekomstige partner na de verkiezingen later dit jaar. En dat is tegen het zere been van best wel wat mensen in de partij, waaronder de jongerentak JOVD. We bespreken het met politiek verslaggever Leendert Beekman en met landelijk voorzitter van de JOVD Mauk Bresser. See omnystudio.com/listener for privacy information.

In Den Haag werd de hele dag gedebatteerd over de val van het kabinet. Je zou kunnen zeggen dat dit al het eerste verkiezingsdebat is, want vanaf nu is de campagne begonnen voor de verkiezingen in het najaar. We gaan het hebben over dat debat. En we gaan al heel voorzichtig kijken of we iets kunnen zeggen over waar het na de verkiezingen heen gaat. In onze Haagse studio zijn onze politiek verslaggever Mark Beekhuis en Roderik van Grieken, van het Nederlands Debatinstituut. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Speciaal voor de fans van Studio Den Haag een extraatje, op deze politiek bewogen dag. Uit The Daily Move van BNR, waar we in politiek stormachtige tijden altijd kunnen rekenen op onze Coalitiekijkers. Zeker vandaag, sinds de val van het kabinet Schoof, waren we heel blij dat ze de telefoon opnamen en hier aanschuiven: vandaag Mark Thiessen, columnist en campagnestrateeg en Mariken van der Velden, hoofddocent politieke communicatie aan de VU. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het kabinet is gevallen, de premier is naar de koning gegaan en is nu dus demissionair premier. Het was een roerige dag in Den Haag - om het maar eens met een understatement te zeggen. De dag begon met een overleg tussen de vier fractievoorzitters van de coalitie, maar dat duurde maar een paar minuten. Al heel snel werd duidelijk dat de PVV zich terugtrekt uit de regering. Onze politiek verslaggevers Leendert Beekman en Floor Doppen zijn in Den Haag en praten je bij. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Verslag van de val van het kabinet. Met Leendert Beekman in de Tweede Kamer. Met Floor Doppen bij het Catshuis. En met Mark Beekhuis in de studio. Hoe zijn we hier aanbeland? Wat wilde Wilders nou écht? En hoe gaat nu verder, de komende dagen en maanden. Met reacties van vele politieke kopstukken. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De overheid, onze gegevens en de Amerikaanse cloud, daar gaat het vaker over; hoe wenselijk dat is. Maar nu ook voor het eerst onderwerp van gesprek in het kabinet. En het politieke verhaal van de dag. Er wordt straks koffie gedronken, vanaf zes uur. Aan de koffietafel zitten de vier fractievoorzitters van de coalitie, want Geert Wilders kwam vorige week met nieuwe eisen voor een strenger asielbeleid. En als de coalitie daar niet aan wil, dan stapt de PVV uit de regering, dreigde hij. Dat bespreken we met Barbara Kathman van GL-PvdA en politiek verslaggever Mark Beekhuis! See omnystudio.com/listener for privacy information.

Geert Wilders gooit het roer om – althans, dat zegt hij. In een zelfgekozen persmoment dreigt hij met een kabinetscrisis als zijn tienpuntenplan voor asiel niet binnen enkele weken wordt uitgevoerd. Maar de vraag die sindsdien rondzingt in Den Haag is simpel: meent hij het, of blijft het bij dreigen? Veel van zijn voorstellen zijn juridisch nauwelijks haalbaar. Sommige zijn al onderdeel van het coalitieakkoord, andere eerder ontraden door zijn eigen minister. Toch voert Wilders de druk op. Niet alleen op de coalitiepartners, maar ook op zijn eigen geloofwaardigheid. Intussen stort een ander kabinetsplan –de huurbevriezing– in elkaar onder juridisch gewicht. Minister Keijzer waarschuwde al dat het voorstel niet deugt, en de Raad van State bevestigt dat oordeel nu hardop. De hemelvaart van dit kabinet is opnieuw uitgesteld. We leven politiek gezien in een parallel universum: wetten zonder uitvoerbaarheid, dreigementen zonder gevolg – en toch beweegt alles door. Maar voor hoelang nog? Deze aflevering is gemaakt door Mark Beekhuis, Leendert Beekman en Floor Doppen See omnystudio.com/listener for privacy information.

Minister van Volksgezondheid Fleur Agema is akkoord gegaan met de toezegging van tijdelijk geld voor zorginnovaties. De PVV-minister wilde structureel geld vrijmaken voor haar plannen, maar minister Elco Heinen van financiën wilde dat maar voor twee jaar toezeggen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De PVV wil de grenzen sluiten en asielzoekers uitzetten. Dat zei Geert Wilders zojuist in een ingelaste persconferentie in perscentrum Nieuwspoort. Zo niet, dan stapt de PVV uit het kabinet. Het is stoere taal, zoals we wel vaker van Wilders hebben gehoord. Maar waarom zegt hij het NU? En aan wie is deze boodschap gericht? We bespreken het met Mariken van der Velden, universitair hoofddocent in politieke communicatie aan de Vrije Universiteit, en politiek verslaggever Leendert Beekman See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het was een volle politieke week, met meer breekpunten dan besluiten. De Tweede Kamer debatteerde over het stikstofplan – eindelijk, zou je denken – maar zelfs de coalitiepartijen kwamen er niet uit. De een noemde het een stap vooruit, de ander een stap in het luchtledige Het pensioendossier kwam ten einde, maar zonder verzoening. Omtzigt weg, NSC uit balans, en Van Hijum die uiteindelijk aan het langste eind trekt. De huurbevriezing? Een symbolische tik van de linkse oppositie – gewonnen, maar met een open eind. En toen was daar nog Verantwoordingsdag. Of zoals het in de wandelgangen heet: gehaktdag. De Rekenkamer fileerde de bedrijfsvoering van drie ministeries en concludeerde dat dit kabinet meer belooft dan het waarmaakt. Een week waarin het politieke systeem werkte zoals het hoort – debatten, amendementen, verantwoording – maar waarin niemand het stuur leek te pakken. Wat blijft is een samenleving die wacht op richting. Deze aflevering is gemaakt door Floor Doppen, Mark Beekhuis en Leendert Beekman. See omnystudio.com/listener for privacy information.