Miedzymiastowo

W ponad 150 odcinkach Międzymiastowo wielokrotnie rozmawialiśmy o Krakowie. W dzisiejszym odcinku - którym postanowiliśmy zakończyć ten rok, ale również zawiesić nadawanie naszego podcastu - wracamy do Krakowa, aby z naszej perspektywy, czyli osób zaangażowanych w lokalną politykę, opowiedzieć Wam o nadchodzących wyborach samorządowych. W ostatnim odcinku tej serii Jakub Kucharczuk rozmawia ze współgospodarzami Międzymiastowo Karolem Wałachowskim i Maciejem Fijakiem.

Obecny układ województw nie jest wynikiem żadnej spójnej koncepcji, lecz przypadkową hybrydą. Powstała ona w wyniku rozszerzenia modelu województw „dużych” o kilka „średnich”. Wskutek zakulisowych targów politycznych niektóre ośrodki zachowały regionalną samodzielność, a inne ją utraciły. Takie nierówne traktowanie budzi poczucie krzywdy w kilku pominiętych ośrodkach. Czy najwyższy czas na korektę układu województw? Co straciły miasta, które przestały być miastami wojewódzkimi? I wreszcie - jeżeli korekta to w jakim kierunku? Jakub Kucharczuk rozmawia z dr. Łukaszem Zaborowskim, autorem raportu "Korekta układu województw. Ku równowadze rozwoju" wydanego przez Instytut Sobieskiego. Zachęcamy do lektury: https://sobieski.org.pl/korekta-ukladu-wojewodztw-ku-rownowadze-rozwoju/

Polska wieś - kojarzona wciąż z sielskością i rolnictwem - zmienia się szybciej niż polskie miasta. Napływ nowych mieszkańców, nowe gałęzie przemysłu czy wreszcie modernizacja rolnictwa. Wszystko to powoduje, że utarty obraz ma już niewiele wspólnego z rzeczywistością. Czy podmiejskie wsie zasiedlane przez nowych mieszkańców to jeszcze wieś? W jaki sposób uporać się z budownictwem łanowym? Jak sprawić, że nowi mieszkańcy, ale i ci mieszkający na wsi od pokoleń, będą mieli dostęp do podstawowych usług publicznych? Jakub Kucharczuk rozmawia z Łukaszem Sykałą, Kierownikiem Zakładu Zarządzania Rozwojem Lokalnym w Instytucie Rozwoju Miast i Regionów. Zachęcamy do lektury raportu Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego “Czas na integrację. Wyzwania i szanse dla wsi i rolnictwa w Polsce”, który jest dostępny na portalu klubjagiellonski.pl. Projekt jest realizowany we współpracy z Fundacją Polska z Natury.

Bycie samorządowcem w ostatnich kilku latach łatwe nie było. Zmiany podatkowe, które uderzyły w finanse. Wstrzymanie środków unijnych, które zatrzymało inwestycje czy wreszcie pandemia i wojna w Ukrainie, które wymagały absolutnie niestandardowych działań. Wybory samorządowe dopiero w kwietniu, ale funkcjonowanie samorządów można poprawić również na szczeblu centralnym. Jak to zrobić? Jakub Kucharczuk rozmawia z Arkadiuszem Ptakiem, który jest burmistrzem wielkopolskiego Pleszewa.

Samorząd metropolitalny na Pomorzu, a potem w kilku innych obszarach funkcjonalnych? A może od razu po wyborach kompleksowa reforma samorządowa? Co zyskamy po stworzeniu samorządu metropolitalnego? I wreszcie - jak zdecydować, kto powinien być włączony w obszar metropolii? W najnowszym Międzymiastowo gośćmi Jakuba Kucharczuka są: - Michał Glasser, prezes zarządu stowarzyszenia Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot, - Krzysztof Perycz-Szczepański, zastępca dyrektora oraz kierownik ds. projektów metropolitalnych w stowarzyszeniu Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot, - prof. Jakub Szlachetko, przewodniczący Rady Instytutu Metropolitalnego. Partnerem dzisiejszego odcinka jest kongres Smart Metropolia, który obędzie się 5 i 6 października w Amber Expo w Gdańsku Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do udziału w największym w Polsce corocznym kongresie poświęconym zagadnieniom współpracy dużych i małych gmin w obszarach metropolitalnych oraz relacji metropolii z resztą kraju. Więcej informacji: https://smartmetropolia.pl/

Po pandemicznym wyhamowaniu znów ceny na rynku nieruchomości zaczęły drastycznie rosnąć. Szczególnie ceny mniejszych mieszkan, które można zakupić wykorzystując nowy program bezpieczny kredyt 2%. Deweloperzy odetchnęli więc z ulgą, ale czy na pewno o to chodziło? W najnowszym odcinku Międzymiastowo rozmawiam z Jakubem Cieślą, prezesem zarządu TBS Krak System S.A.

Obszary funkcjonalne największy polskich miast od lat dynamicznie się rozwijają. Dzieje się to chaotycznie. Cierpią na tym mieszkańcy i środowisko. Dlaczego zarządzanie na poziomie metropolii nie istnieje w naszym kraju? Czy potrzebujemy nowego szczebla samorządu? A może samorządowcy sami sobie z tym poradzą - wystarczy im jedynie dać pieniądze i nie przeszkadzać? O tym, jak rozwiązać problemy polskich metropolii, Jakub Kucharczuk rozmawia z przewodniczącym Rady Instytutu Metropolitalnego, profesorem Jakubem Szlachetko.

Coraz więcej Polek i Polaków używa roweru do codziennych podróży po mieście. Maciej Fijak w rozmowie z Marcinem Hyłą - autorem najnowszego raportu o polityce rowerowej miast - pyta czy polskie samorządy nadążają za tym trendem. Cały raport przeczytasz tutaj -> https://obserwatorium.miasta.pl/biblioteka/polityka-rowerowa-polskich-miast/

Kiedyś samochody bez systemów zabezpieczeń, potem niebezpieczne drogi, a teraz? Dlaczego, mimo zmian technologicznych i infrastrukturalnych, tak wiele osób ginie w wypadkach samochodowych? Dlaczego Polacy na drogach zmieniają się w siejących postrach piratów? i czy śmierć na drogach nas w ogóle obchodzi? W najnowszym Międzymiastowo Jakub Kucharczuk rozmawia z Bartoszem Józefiakiem, autorem reportażu "Wszyscy tak jeżdżą" wydanego przez Wydawnictwo Czarne. Zachęcamy do lektury: https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/wszyscy-tak-jezdza

Ceny mieszkań i domów po chwilowym zwieszeniu znów szybują w górę. Niektórzy twierdzą, że to zmowa deweloperów, inni, że to efekt preferencyjnych kredytów gwarantowanych przez rządzących. Deweloperzy podkreślają zaś trudną sytuację na rynku - rosnące koszty pracy oraz materiałów. Czy na rynku budowlanym istnieją alternatywy dla tradycyjnych metod budowania domów i mieszkań? Czy blok można stworzyć w fabryce? W najnowszym Międzymiastowo Jakub Kucharczuk rozmawia z Natalią Rajewską, koordynatorką projektów mieszkaniowych w firmie PEKABEX.

Demokracja bezpośrednia inspirowana przez PiS na złość samorządowcom. Taką tezę postawił prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, próbując się tłumaczyć, dlaczego nie zlikwiduje miejskiej spółki realizującej miejską telewizję, mimo że zobowiązali go do tego radni w uchwale. W uchwale, której inicjatorami byli mieszkańcy, wnosząc jej projekt na radę miasta. A mogli to zrobić, bo kilka lat temu zmieniono przepisy obniżające wymaganą liczbę podpisów pod takimi inicjatywami uchwałodawczymi. Czy to rzeczywiście był spisek Zjednoczonej Prawicy przeciwko opozycyjnym samorządowcom? A może jednak to ci - wbrew frazesom na ustach - z demokracją nie mają wiele wspólnego? I wreszcie - Czy Polacy chcą być bardziej podmiotowi i odwoływać złych włodarzy w referendach? Jakub Kucharczuk, rozmawia z Piotrem Trudnowskim, koordynatorem projektu lubbezposrednio.pl Instytutu Demokracji Bezpośredniej.

Stres w mieście to temat szeroki, ale też ciężki do zdefiniowania. Bo czy to właśnie nasze otoczenie ma decydujący wpływ na jakość naszego życia? Czy istnieją miasta, które sprzyjają pogorszeniu naszego dobrostanu psychicznego? Hałas, zanieczyszczenia, wysokie temperatury - większość z nas z miast nie wyjedzie, więc w jaki sposób musimy naprawić nasze miasta i kto to może zrobić? W Międzymiastowo Jakub Kucharczuk rozmawia z Martyną Syktą, projektantką społeczną i badaczką, współpracującą ze studiem projektowym Science Now. Tylko do 18 czerwca możecie zarejestrować się na Kampus Kreatywny organizowanych w ramach inicjatywy Direction Earth/Space. Więcej szczegółów znajdziecie na stronie: https://www.directionearth.space/creative-campus-pl

Czy w Krakowie dżin uciekł z butelki? Na pewno łatwego życia w ostatnich tygodniach nie mają urzędnicy odpowiedzialni za komunikację krakowskiego magistratu. Każdy kolejny tydzień przynosi nową aferę lub gorący temat, który wymaga reakcji. A przecież zbliża się najważniejsza impreza sportowa w historii naszego miasta, czyli igrzyska europejskie 2023. Z czego wynika ten chaos komunikacyjny? Czy prezydent Majchrowski kontroluje jeszcze swoich podwładnych? Kim są główni aktorzy tzw. afery trolli i czego się dowiedzieliśmy po dymisji rzecznika miejskiej spółki Kraków 5020? Dlaczego urzędnicy ramie w ramie z politykami PiSu nie chcą norm powietrza na terenie kombinatu i kto na tym najwięcej zyska? Jakub Kucharczuk rozmawia z Maciejem Fijakiem, współgospodarzem Międzymiastowo oraz członkiem Akcji Ratunkowej dla Krakowa oraz Dawidem Serafinem, dziennikarzem portalu interia.pl.

Rodzice z dziećmi często mają pod górkę, a czasem naokoło - jeśli akurat chodnik został na zastawiony samochodem. Dużym wyzwaniem jest samo dostanie się do samorządowego żłobka. W najnowszym odcinku Międzymiastowo zastanawiamy się, jakie wyzwania i bariery stoją przed rodzicami, sprawdzamy, jak w Polsce idzie wprowadzanie tzw. szkolnych ulic i co trzeba zrobić, aby nasze miasta były przyjaźniejsze, niezależnie od wieku. Maciej Fijak rozmawia z Agnieszką Krzyżak-Piturą, prezeską zarządu Fundacji Rodzic w Mieście.

Zygmunt Frankiewicz, jeden z liderów ruchu Tak! Dla Polski w jednym ze swoich ostatnich wystąpień mówił: "ruch samorządowy zamierza jednoczyć, łączyć i przeważyć szalę na korzyść opozycji w tych wyborach". W wypowiedziach innych samorządowców można usłyszeć, że jeśli ktoś jest w stanie zatrzymać władzę PiS’u, to mogą to być tylko samorządowcy. Czy rzeczywiście przedstawiciele samorządu są tak silni? Czy w ogóle powinni wpływać na politykę krajową? Czy opozycja dobrze robi, popierając postulaty samorządowców? O potencjalne samorządowców w krajowej polityce Karol Wałachowski rozmawia z Michałem Kolanko, dziennikarzem Rzeczpospolitej.

W jednym z pierwszych w Polsce paneli obywatelskich dotyczących transportu, mieszkańcy Krakowa opowiedzieli się za uspokajaniem ruchu, rozwojem zbiorkomu i infrastruktury rowerowej, ale też rozbudową buspasów oraz zwiększeniem priorytetu dla tramwajów. Na próżno szukać rekomendacji związanych z rozbudową dróg. Kiedy i jak rekomendacje uczestników panelu zostaną wdrożone? O tym Jakub Kucharczuk rozmawia z Łukaszem Grygą, Dyrektorem Centrum Zarządzania Ruchem w krakowskim Zarządzie Transportu Publicznego.

Za kilka lat najważniejszym portem lotniczym kraju ma być lotnisko powstające między Warszawą i Łodzią. Jednak inwestycje realizowane przez Centralny Port Komunikacyjny nie ograniczają się jedynie do centralnej Polski. Celem jest budowa szybkiej kolei łączącej lotnisko z największymi miastami, ale także stworzenie wielu innych połączeń kolejowych, które uzupełnią sieć połączeń. Jakie inwestycje zostaną zrealizowane w ramach CPK? Jak będzie wyglądała Kolej Dużych Prędkości w naszym kraju? Dlaczego niektóre samorządy protestują przeciwko jej budowie? W najnowszym odcinku Międzymiastowo Jakub Kucharczuk rozmawia z Marcinem Horałą, posłem, Sekretarzem stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej oraz pełnomocnikiem rządu ds. CPK.

Miasto dla Kobiet, które się właśnie ukazało nakładem wydawnictwa Czarne, to nie jest podręcznik o tym jak projektować inkluzywne miasta. Książka Leslie Kern to bardziej pamiętnik, w którym przytacza historie ze swojego życia przeplatane faktami i danymi. Choć opisuje doświadczenia mieszkanki miast Ameryki Północnej, to opisywane sytuacje i problemy są często uniwersalne i wnoszą nowe spojrzenie na nasza polską rzeczywistość. Magdalena Milert w najnowszym Międzymiastowo przybliża nam spojrzenie Leslie Kern opisane w książce „Feminist City”.

Polskie chodniki, trawniki, drogi pożarowe i inne podobne miejsca zawalone są nielegalnie parkującymi samochodami. Straż miejska nie ma skutecznych narzędzi, a mandaty są śmiesznie niskie. W strefach płatnego parkowania bardziej opłaca się parkować poza wyznaczonymi miejscami niż płacić za parkowanie. A gdyby tak z chodników zniknęły wszystkie nielegalnie zaparkowane samochody? O potrzebnych zmianach w przepisach, braku szacunku dla Straży Miejskiej, ale też o tym, w jaki sposób wyznaczyć więcej miejsc parkingowych, Jakub Kucharczuk rozmawia dzisiaj z Szymonem Nieradką, doświadczonym menedżerem, który znacząco przyczynił się do rewolucji w polskim systemie e-płatności, ale także twórcą serwisu “uprzejmie donoszę”, który umożliwia zgłaszanie nielegalnie parkujących samochodów.

Rachunki za prąd wyższe o kilkaset procent, węgiel droższy kilkukrotnie, kaloryfery przykręcone z oszczędności. Taka jest rzeczywistość wielu Polaków w tegorocznym sezonie grzewczym. Jak powiada klasyk — lepiej już było. Prawie dwa miliony budynków w Polsce to tzw. wampiry energetyczne. Jak sprawić, żeby ich utrzymanie nie kosztowało tak wiele? Czy to prawda, że już wkrótce dużo trudniejsza będzie sprzedaż lub wynajem domów i mieszkań, które nie są energooszczędne? Co mogą zrobić właściciele mieszkań w budynkach wielorodzinnych? W najnowszym odcinku Międzymiastowo Jakub Kucharczuk rozmawia z Aleksandrem Śniegockim, prezesem Instytutu Reform.