Vaderlandsliefde

Location:

United States

Genres:

Networks:

Description:

Het nationalisme beheerst sinds twee eeuwen het Europese politieke denken. Het is een onderwerp waarbij iedereen zich betrokken voelt en waarover iedereen een mening heeft. Het leidt tot hevige debatten en geschillen in de samenleving. Vaak worden begrippen als "natie" en "nationalisme" daarbij in tegenstrijdige en uiteenlopende betekenissen gebruikt en met een gebrekkige kennis over de cultuurhistorische achtergronden. Joep Leerssen zet in dit hoorcollege de zaken op een rij. Wat is de oorsprong van het huidige statensysteem in Europa en in hoeverre weerspiegelt dat statensysteem onderliggende nationale identiteiten? Is de natie een politiek, cultureel of etnisch begrip? Wanneer is het nationalisme ontstaan als politiek programma en welke invloed heeft het op de Europese geschiedenis uitgeoefend? Wat kan de geschiedenis ons leren voor onze hedendaagse conflicten over burgerschap, cultuur en identiteit? Inhoud College 1. Wat is een vaderland, waar ligt het en sinds wanneer? H1. Inleiding: volk en vrijheid H2. Nationalisme: één natie per staat, één staat per natie H3. Grenzen tussen samenlevingen, verschillen tussen culturen College 2. Het begin van de moderne staat H4. Middeleeuwse rijken en hun gebieden H5. De koningsmacht als centraliserend element H6. Van rijk naar staat: Lodewijk XIV en de grenzen van Frankrijk College 3. De natie aan de macht, de natie aan het woord H7. De staat als contract: de ontwikkeling van het Verlichtingspatriottisme H8. De burgerij als 'natie' en de Franse Revolutie H9. Weg met de tradities? Verzet tegen de eenheidsmoderniteit College 4. De schaduw van Napoleon en de geboorte van het nationalisme H10. Voorgeschiedenis: karakter, volksaard en cultuur H11. Herder en de cultivering van de eigen nationaliteit H12. Fichte: de natie als historisch continu feit en moreel imperatief College 5. De negentiende-eeuwse natiestaat: eenwording en eenvormigheid H13. Volkssoevereiniteit en centralisme H14. De staat en zijn cultuurpolitiek H15. 'Eenheid, recht en vrijheid': Duitsland en Italië College 6. Cultuur en geopolitiek: de herverkaveling van de keizerrijken H16. Nationalisme als separatisme H17. Etnicisme: taal en taalgebied, natie en staatsgrenzen H18. Irredentisme: Italië en Griekenland College 7. Rassendenken en etnisch nationalisme: 1845-1945 H19. Rassendenken en de invloed van Gobineau H20. Degeneratie, regeneratie H21. Een sterke man voor een sterk volk: eugenetica en totalitarisme College 8. Postnationalisme: de twintigste eeuw H22. Renan en de natie als solidariteitsgemeenschap H23. De staat aan banden: van Volkenbond tot Europese Unie H24. 'Identity politics' en de natiestaat Author - Joep Leerssen. Narrator - Joep Leerssen. Published Date - Thursday, 19 January 2023.

Language:

Dutch