Ochtendnieuws | BNR

De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) noemt de plannen om de spreidingswet in te trekken ‘buitengewoon zorgelijk.’ Ook de middelgrote gemeenten (G40) zijn teleurgesteld. Voormalig informateur en beoogd premier Ronald Plasterk heeft in een open brief 'sorry' gezegd tegen Pieter Omtzigt. Het Huis van Afgevaardigden in de Verenigde Staten dwingt Joe Biden de wapenleveringen Israël voort te zetten, en tegelijkertijd wil de Arabische Liga een VN-vredesmacht in Palestijnse gebieden. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Na maanden van twijfel is het dan toch gelukt: PVV, VVD, NSC en BBB hebben een hoofdlijnenakkoord gesloten. Ze zeggen een nieuwe weg in te slaan met het akkoord. Alle partijen zijn akkoord. Na de laatste onderhandelingsronde werd het onderhandelaarsakkoord in de fracties besproken. Bij de PVV werd de deal met gejuich ontvangen, zegt partijleider Geert Wilders. Politiek verslaggever Leendert Beekman is in Den Haag. De Slowaakse premier Fico is niet meer in levensgevaar. Dat heeft de vice-premier van het land tegen de BBC gezegd. Fico werd gisteren neergeschoten. Er is inmiddels een verdachte aangehouden. Het gaat om Europa’s eerste aanslag op een regeringsleider sinds de moord op de Servische premier Zoran Djindjic in 2003. Bij ons is Oost-Europa correspondent Stefan Bos. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

PVV-leider Geert Wilders is optimistisch over de vorming van een nieuw kabinet met VVD, NSC en BBB. Rond een uur vannacht liet hij weten dat de vier partijen nog wat tijdnodig hebben om de gesprekken af te ronden. ‘Ik hoop dat het goed komt, ik denk dat het goed komt, ik zie het niet meer fout gaan’, zei Wilders. ‘Waar ze het nog wel over moeten hebben is het formatieproces’, zegt politiek verslaggever Leendert Beekman. China noemt de door president Biden ingestelde importheffingen 'politieke manipulatie' en dreigt met tegenmaatregelen. President Biden meldde gisteren dat de VS de heffingen verhoogt voor onder meer Chinees staal, aluminium, batterijen voor elektrische auto's en chips. Op in China gemaakte EV's komt een heffing tot 100 procent. Amerika-deskundige Jan Postma geeft een toelichting. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De deadline voor de vier formerende partijen om tot een akkoord te komen is dichterbij dan ooit. De PVV, VVD, NSC en BBB willen er vanavond met elkaar uit zijn, om het morgenochtend aan de fracties voor te leggen. Maar volgens politiek verslaggever Leendert Beekman kan het struikelblok financiën er nog altijd voor zorgen dat het niet gaat lukken om tot een akkoord te komen. En we hebben het over de studentenprotesten. Gisteren werd er op verschillende universiteiten in het land wederom gedemonstreerd door studenten en docenten. De Universiteit van Amsterdam heeft aangekondigd dat het vandaag en morgen gesloten blijft. Volgens het hoofd integrale veiligheid van de universiteit is er bij de demonstratie veel schade aangericht. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Russische president Vladimir Poetin heeft zijn defensieminister Sergej Sjojgoe weggehaald bij zijn ministerie en aan het hoofd gezet van de Russische Veiligheidsraad. Dat Andrej Beloesov, een econoom, zijn plaats inneemt, betekent mogelijk dat het Kremlin inziet dat de Russische economie verbonden moet worden met oorlog, zegt Ruslandcorrespondent Joost Bosman. En het is opnieuw de week van de waarheid in politiek Den Haag. Uiterlijk woensdag moeten informateurs Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol met hun eindverslag komen. Politiek verslaggever Leendert Beekman uit grote twijfels over hun slaagkansen. 'Het onderlinge vertrouwen bij de partijen is kennelijk nog steeds niet zo groot.' Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Israël zal ook zonder hulp van de Verenigde Staten doorvechten, zei de Israëlische premier Benjamin Netanyahu donderdag in een videoboodschap. De onderhandelingen tussen Hamas en Israël liggen stil. Op dit moment is er geen deal en dat zal de komende dagen nog zo blijven, meent correspondent in Israël Ralph Dekkers. Na een rustdag gisteren op Hemelvaartsdag gaan de vier onderhandelende partijen onder leiding van informateurs Dijkgraaf en Van Zwol vandaag weer verder. Het is al langer bekend dat oud-president Donald Trump een zwak heeft voor de olie-industrie. Maar nu blijkt uit onderzoek van de Washington Post dat hij zelfs aan topbestuurders binnen de industrie heeft gevraagd om hem te helpen bij zijn herverkiezing. 'Ethisch gezien kan het niet door de beugel, maar het zal hem geen problemen opleveren', verwacht Amerika-correspondent Jan Postma. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De aanleg van een tijdelijke pier voor de kust van de Gazastrook is afgerond, maar kan door slechte weersomstandigheden nog niet in gebruik worden genomen. En de federale rechter in Florida heeft de rechtszaak tegen presidentskandidaat Trump over het bezit van geheime documenten uitgesteld voor onbepaalde tijd. De zaak had op 20 mei van start moeten gaan. Verder slaat Tiktok terug in de VS. Het bedrijf klaagt de Amerikaanse overheid aan, naar aanleiding van een wet die twee wee weken geleden werd getekend door president Biden. Daarmee wordt het bedrijf praktisch gedwongen ene keuze te maken om een deel van de app te verkopen óf een verbod te accepteren. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Israël heeft ervoor gekozen om de militaire druk op te voeren en probeert de grensovergang van Rafah in handen te krijgen, zegt correspondent Ralph Dekkers. 'Mogelijk wil de Israëlische premier Benjamin Netanyahu Hamas tot concessies dwingen en ook zijn extreemrechtse coalitiepartners in toom houden.' En de Universiteit van Amsterdam heeft bekendgemaakt welke samenwerkingen ze heeft met Israëlische instituten. Dat was een van de eisen van de demonstranten die de Roeterseilandcampus bezetten, tot de politie het protestkamp dinsdagochtend ontruimde. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Elk jaar krijgen zo'n 31.000 mensen meer dan tien verkeersboetes, blijkt uit onderzoek van BNR. Deze 'verkeershufters' zijn minstens zo gevaarlijk als dronken bestuurders, maar kunnen ongehinderd de weg op. Slachtofferhulp Nederland eist een hardere aanpak. En nadat de gesprekken tussen Israël en Hamas gistermiddag geklapt leken te zijn, is er vandaag toch weer voorzichtige hoop. Tegelijkertijd zet een nieuwe aanval door Hamas op een grenspost druk op de Israëlische premier Benjamin Netanyahu om in te grijpen in Rafah. 'De gesprekken gaan in golfbewegingen’, zegt correspondent Ralph Dekkers, 'maar zolang er gesproken wordt is er hoop.' Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Turkije stopt per direct alle handel met Israël. Het land eist dat er meer noodhulp naar Gaza gaat en zal de handel pas weer hervatten als er ‘ononderbroken en voldoende’ humanitaire hulp naar de Palestijnse bevolking gaat. Turkije en Israël handelden vorig jaar voor zo’n 6,4 miljard euro met elkaar. Het Russische Gazprom heeft vorig jaar een verlies gedraaid van omgerekend 6,3 miljard euro. Dat maakte het gas- en olieconcern bekend tijdens de presentatie van de jaarcijfers. Het is voor het eerst sinds 1999 dat Gazprom verlies boekt. Ook de omzet viel flink lager uit; die daalde met een kwart. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jongeren krijgen vaker te maken met incassobureaus of deurwaarders, blijkt uit een rondgang van BNR. Flanderijn, één van de grootste deurwaarders van Nederland, inde in 2020 één tiende van alle verhaalde schuld bij jongeren tot 25 jaar. Inmiddels gaat het om 15 procent van de schulden, zo blijkt uit eigen onderzoek van de deurwaarder: een stijging van 50 procent. 'En de trend keert zich nog niet', zo laat een woordvoerder van het bedrijf aan BNR weten. De Amerikaanse regering richt zich met nieuwe sancties op de Russische wapenproductie. Ongeveer tweehonderd bedrijven en tachtig individuen in landen die Rusland zouden steunen bij de aanschaf van materialen voor zijn wapenproductie, worden door de sancties getroffen. Opmerkelijk veel Chinese bedrijven en personen staan op de lijst. ‘China exporteert vooral microchips waarmee Rusland precisiewapens maakt’, zegt oud-commandant der Landstrijdkrachten Mart de Kruif. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De stijging van het gemiddelde uurloon was in 2023 het grootst in 45 jaar. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat het gemiddelde loon per uur 7 procent is gestegen in het afgelopen jaar. Vooral medewerkers die niet onder een cao-loon vallen gingen erop vooruit. Opvallend is dat ook het aantal stakingen een piek kende. Geen toeval, denkt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen: ‘Voor werkgevers is het heel moeilijk om personeel te vinden, dat maakt het natuurlijk ook makkelijker om de eisen wat kracht bij te zetten.’ Er lijkt zicht te zijn op een lang bestand in Gaza. Volgens de Wall Street Journal zou het staakt-het-vuren dat Israël wil overeenkomen met Hamas wel eens langer kunnen duren dan veertig dagen. Dat stelt de Amerikaanse krant op basis van Egyptische bronnen betrokken bij de onderhandelingen. Daarbij kan de totale periode van het bestand oplopen tot een jaar, legt Israël-correspondent Ralph Dekkers uit. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De hoop op een deal voor een staakt-het-vuren in Gaza wordt steeds groter. De Britse minister van buitenlandse Zaken Cameron zegt dat Hamas een zeer gul aanbod is gedaan. In het voorstel dat nu op tafel ligt staan afspraken over een staakt-het-vuren van veertig dagen, een deel van de gijzelaars komt mogelijk vrij in ruil voor duizenden Palestijnse gevangen. David de Jong, FD-correspondent in het Midden-Oosten, praat je bij. Chipfabrikant NXP uit Eindhoven is voorzichtig optimistisch over de rest van het jaar, ondanks de moeilijke markt. Het bedrijf kwam gisteravond laat met kwartaalcijfers. Met een winst per aandeel van $3,20 kwam de omzet neer op zo'n 3,13 miljard dollar - een groei van zo'n 0.2% ten opzichte van vorig jaar. Het wordt nog moeilijker om producten als bloemen en vlees vanuit de EU naar het Verenigd Koninkrijk te exporteren. Bij de Britse grens worden vanaf vandaag fysieke controles uitgevoerd, nadat al sinds eind januari een exportgezondheidscertificaat voor producten nodig is. De Centrale Organisatie voor de Vleessector roept nu op tot uitstel van de maatregelen, om lege schappen te voorkomen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er ligt een voorstel voor een bestand tussen Israël en Hamas waarbij 33 gijzelaars worden vrijgelaten en zes weken lang niet zou worden gevochten. Hamas zou bereid zijn het te accepteren. 'Maar de twee partijen wantrouwen elkaar zo erg, dat het elk moment weer kan afspringen', zegt correspondent in het Midden-Oosten David de Jong. En bedrijven hebben in tienduizenden gevallen de regels overtreden door buitenlandse krachten illegaal aan het werk te zetten, meldt het FD. Ondanks boetes zijn ze nog altijd goedkoper af dan wanneer ze een reguliere arbeidskracht zouden inhuren. 'De terugverdientijd is minimaal', zegt FD-redacteur Lien van der Leij. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Amerika wil dat de export van chips en daaraan gerelateerde goederen en technologie naar China verder worden ingeperkt. Dat meldt The Financial Times op basis van ingewijden. De VS zou hierop hebben aangedrongen bij Nederland, Japan en Zuid-Korea. Deze bondgenoten hadden, onder Amerikaanse druk, de export van hoogwaardige chiptechnologie aan China al behoorlijk ingeperkt, maar blijkbaar werkt dat onvoldoende, zegt China-kenner en -adviseur John Lin. In Hongarije, maar vooral bij de Nederlandse onderhandelingspartijen, wordt reikhalzend uitgekeken naar dag twee van CPAC Hongarije: de Conservative Political Action Conference. PVV-leider Geert Wilders is op bezoek bij het ultra-conservatieve congres en gaat dat vandaag naar alle waarschijnlijkheid ook toespreken. Dat is vooral NSC-leider Pieter Omtzigt een doorn in het oog, zegt politiek verslaggever Mats Akkerman. Ondernemers zien thuiswerken als de oplossing voor onder andere filedruk, maar tegelijkertijd zijn ze bang dat medewerkers hierdoor minder verbonden zijn met het bedrijf. Daarnaast blijven mkb’ers zich zorgen maken over het vinden en behouden van goed personeel en het moeten voldoen aan veranderende wet- en regelgeving. Dat blijkt uit de meest recente BedrijvenMonitor van Interpolis. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederlanders met minder dan een modaal inkomen, krijgen komende maand veelal meer vakantiegeld dan een jaar eerder. Het tegenovergestelde is het geval voor mensen met een bovenmodaal inkomen. Dat meldt loonstrookverwerker ADP op basis van eigen berekeningen. Dik van Leeuwerden, expert op het gebied van wet- en regelgeving bij ADP Nederland geeft een toelichting. De Verenigde Staten hebben de afgelopen weken heimelijk langeafstandsraketten naar Oekraïne gestuurd om tegen de Russen te gebruiken. Washington had voorheen bezwaar daartegen. Het gaat om de langeafstandsraketten van het type ATACMS die deze maand twee keer door Oekraïne zijn ingezet. 'Daar gaan we de komende tijd veel van zien', zegt defensiespecialist Peter Wijninga van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. Het waterbeleid in Nederland wordt de komende jaren steeds ingewikkelder, en problemen met water raken het hele land, blijkt uit onderzoek van kennisinstituut Deltares. In de zomer hebben we steeds vaker te maken met droogtes, terwijl winters steeds natter worden en de zeespiegel blijft stijgen. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Oekraïne kan gauw uitkijken naar nieuwe toevoer van wapens en ander militair materieel uit de Verenigde Staten. Nadat eerder het Huis van Afgevaardigden een steunpakket ter waarde van 61 miljard dollar goedkeurde, is de Amerikaanse Senaat nu ook akkoord. Als er wordt gekeken naar de situatie op het slagveld is het pakket ook broodnodig, ziet correspondent Chris Colijn. ‘De Russen gaan keihard door en ze willen ook een groot offensief beginnen in de komende twee maanden.’ De PVV is ‘absoluut’ van plan om een wet van demissionair woonminister Hugo de Jonge te steunen, zegt PVV'er Barry Madlener. Die wet regelt dat honderdduizenden woningen uit de vrije sector in de middenhuur zullen vallen en daardoor een lagere huurprijs zullen krijgen. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederlanders maken zich zorgen om de klimaatcrisis, maar handelen daar zelf niet naar, meldt het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). Als ze dat wel doen, is het omdat het financieel wat oplevert. 'De rol van financiële prikkels is veel groter dan waarden, overtuigingen of sociale normen', zegt Maroesjka Versantvoort van het SCP. En de twee grootste struikelblokken van de formatie komen vandaag allebei aan bod aan de formatietafel: asiel en migratie en financiën. De standpunten van de PVV, VVD, NSC en BBB liggen op deze onderwerpen ver uit elkaar. De informateurs willen later deze week een aantal financiële scenario's naar het Centraal Planbureau (CPB) sturen om ze te laten doorrekenen. Maar dat betekent nog niet dat de partijen het eens zijn. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Oud-minister Jet Bussemaker vindt dat we op een andere manier moeten gaan kijken naar kwaliteit van zorg, om te voorkomen dat we straks in een compleet zorginfarct belanden, zegt ze in BNR Beter. De huidige voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving ziet nu al een gigantisch personeelstekort en dat groeit de komende jaren alleen maar verder. Dus is het volgens Bussemaker tijd om de kwaliteit van onze zorg ter discussie te stellen. De Israëlische premier Netanyahu gaat de druk op Hamas vergroten om te zorgen dat de gijzelaars vrijkomen. Dat zei hij in een videoboodschap. Ondertussen denkt de Verenigde Staten na over sancties tegen een Israëlisch bataljon dat op de Westelijke Jordaanoever actief is. De formatiegesprekken met informateurs Dijkgraaf en Van Zwol gaan alweer hun vijfde volle onderhandelweek in. Na een weekend waarin PVV-leider Wilders zei aangifte te willen doen tegen GroenLinks-PvdA leider Timmermans. Politiek verslaggever Mats Akkerman. Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Israël heeft Iran vannacht aangevallen, melden meerdere internationale bronnen. De Iraanse nieuwszender Fars meldt explosies in de stad Isfahan in het centrum van Iran, ten zuiden van de hoofdstad Teheran. ‘Het is nog steeds onduidelijk wat het precies is geweest, maar het is wel duidelijk dat Iran er alles aan doet om het te downplayen’, zegt Israël-correspondent Ralph Dekkers. Het is een slechte week geweest voor de formatie. Weglopen van tafel, kritiek in talkshows en tweets die leidde tot veel ophef. De sfeer tussen de formerende partijen is op z'n zachts gezegd niet optimaal. Desondanks moet er op 15 mei een akkoord op hoofdlijnen liggen. Of dat gaat lukken, bespreken we met politiek verslaggever Leendert Beekman Over deze podcast In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.