Alles Wordt Beter

De afbouw van publieke diensten, krapte op de woningmarkt, een onzekere energiemarkt en druk op de sociale zekerheid leidt tot toenemende 'Existenzangst' of 'bestaansonzekerheid', ook bij de lagere middenklasse. Topvrouw van de vakbond Miranda Ulens (ABVV) komt met een aantal krachtige oplossingen om de balans na de verkiezingen ten goede te kantelen: de afschaffing van de loonnormwet, de kortere werkweek, de vermogensbelasting en de uitbouw van basisdiensten. Met quotes van Ilse De Vooght van Femma (32-urenweek), econoom Paul De Grauwe (vermogensbelasting) en Dirk Holemans van Oikos (basisdiensten). In aanloop naar de verkiezingen plaatst Alles Wordt Beter vijf belangrijke thema’s hoog op de politieke agenda. Steeds met interessante stemmen die te weinig aan bod komen in het mediagewoel en met een focus op hoe het beter kan. #verkiezingen #podcast #koopkracht #korterewerkweek #loonnormwet

Niet het bruto binnenlands product, maar de levenskwaliteit moet het leidend principe zijn in onze gezondheidszorg. Dat is mooi maar intussen woedt een algemene systeemcrisis in de zorg: alarmerende cijfers over jongerenwelzijn, een schrijnend tekort van meer dan 25.000 zorgprofessionals, ademnood in de kinderopvang en een half miljoen Belgen langdurig ziek thuis. Alles Wordt Beter sprak over probleem én oplossingen met Luc Van Gorp, voorzitter van CM Gezondheidsfonds en zelf verpleger van opleiding. Om uit de zorgcrisis te geraken pleit het gezondheidsfonds voluit voor een nieuw sociaal pact, waarin mens en planeet centraal staan. Bijkomende inbreng van: Lies Michielsen (Burgerbeweging Crisiskabinet Kinderopvang), Johan Van Eeghem (BBTK), Marc Van Ranst (viroloog KU Leuven) en Teun Toebes (zorgvernieuwer, film Human Forever). In aanloop naar de verkiezingen plaatst Alles Wordt Beter vijf belangrijke thema’s hoog op de politieke agenda. Steeds met interessante stemmen die te weinig aan bod komen in het mediagewoel en met een focus op wat beter kan.

"De reputatie van het internationaal recht staat op het spel." De vertegenwoordiger van Zuid-Afrika zette deze week met één zin het belang van de zaak tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof op scherp. Het mensenrechtendiscours van het Westen is een keizer zonder kleren. De westerse weigering om Israël te stoppen in zijn vernietigende antwoord op de aanval van Hamas heeft dat duidelijker gemaakt dan ooit. Het gevaar is dat met het vuile badwater ook het kind weggegooid wordt. Hoe kunnen de mensenrechten, ondanks het politieke falen, toch van betekenis blijven? En biedt een meer multipolaire wereld misschien ook kansen om de mensenrechten en het internationaal recht in de toekomst wel universeel toe te passen? We spreken erover met Dries Lesage, professor internationale politiek aan de Universiteit Gent. Ook in deze aflevering: Eva Sadek, pro-Palestijns burgeractiviste, juriste Nozizwe Dube, politicoloog Sami Zemni (UGent) en Els Hertogen, directeur van 11.11.11.

Boeren voelen zich in een hoek gezet: met de vinger gewezen over hun impact op de natuur, financieel op het randje en steeds meer beperkt door allerlei regelgeving. Milieuorganisaties vragen dat boeren het anders aanpakken, maar er ligt nog steeds geen politiek masterplan op tafel om landbouw en natuur te verzoenen. Liggen boeren en klimaatbewuste burgers onvermijdelijk met elkaar op ramkoers? Of kunnen open gesprekken tussen hen een uitweg bieden uit het gepolariseerde voedseldebat? Jelle Goossens van Rikolto vertelt aan Ng Sauw Tjhoi waarom een organisatie die strijdt voor eerlijke voedselproductie in het Zuiden nu gesprekken organiseert met Belgische boeren. Onze tweede gast, boerin en veeteeltjournaliste Justine Poppe van Groene Kring, brengt het perspectief van de gangbare boeren. Ook in deze aflevering: Myriam Dumortier van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Heleen De Smet van Bond Beter Leefmilieu en Els Verté van vzw Boeren op een Kruispunt.

Cijfers tonen aan dat steeds meer mensen op straat belanden. Deze zomer werden de dak- en thuislozen die verbleven rond treinstation Brussel-Zuid met veel vertoon door de politie ‘opgekuist’. Repressie lijkt even te helpen, maar verplaatst het probleem. Het is ontwrichtend voor wie het meemaakt en duur voor de samenleving. Wat is er aan de hand? En hoe kunnen we dak- en thuislozen wel op een duurzame manier helpen? Daarover spreekt Ng Sauw Tjhoi met Christa Matthys van Brussel Platform Armoede. Ook in deze aflevering: Fotograaf David Nollet vertelt over de beelden de hij maakte van de rauwe en mooie kanten van Belgische stations voor zijn nieuwe fotoboek The Passenger. Hilde Geraets van Orbit vzw legt uit hoe ‘opvang met toekomstoriëntatie’ (project OPT+) oplossingen creëert voor mensen zonder wettig verblijf, binnen of buiten België.

De Denderstreek was een ietwat vergeten postindustriële strook tussen Brussel en Gent. Tot extreemrechts er in de lokale verkiezingen van 2018 monsterscores behaalde. Om de woede en het grote onbehagen in de regio aan te pakken, moeten we volgens Dominique Willaert, ex-straathoekwerker en cultuurmaker, beginnen met aandachtig te luisteren naar de inwoners. Hij trok vier maanden over marktpleinen, langs hondenclubs, cafés en bushaltes en bracht vele tientallen gesprekken samen in zijn jongste boek 'Niet alles, maar veel begint bij luisteren'. Wij stellen hem de vraag: hoe kan een zachte strategie als luisteren helpen in de strijd tegen extreemrechts? Met bijdragen van Siggie Vertommen (onderzoekster aan de UGent en feministe), Ikrame Kastit (auteur en armoede-experte), Ico Maly (cultuurwetenschapper) en Wouter Vande Winkel (gemeenteraadslid voor SAMEN in Ninove).

Bosbranden in Hawaï en Griekenland, extreem stormweer in Oost-Azië, enorme hagelbuien in Italië, opwarmende oceanen, … We worden in de media meer dan ooit overspoeld met gevolgen van de klimaatverandering. We worden ons steeds bewuster van de klimaatcrisis, maar tegelijkertijd lijkt het alsof we er zelf niets aan kunnen doen. Volgens Loes van Hove van KlimaatContact klopt dat niet en kunnen we zelf veel meer doen dan we denken. Hoe dat moet, legt ze uit aan onze host Tjhoi in de studio.

We worden steeds vaker geconfronteerd met droogte en waterbommen, en dat hebben we voornamelijk aan onszelf te danken. Actie om het tij te keren lijkt ondanks pogingen zoals Weerbaar Waterland, het advies van het expertenpanel hoogwaterbeveiliging aan de Vlaamse Regering, niet te lukken. In deze aflevering deelt Robin Verachtert van Natuurpunt zijn inzichten. Lieven Symons vertelt in quote hoe Waterland vzw aan de slag gaat. Verachtert blijft positief en benadrukt dat er in deze legislatuur nog een heel jaar is om actie te ondernemen.

Het feminisme voor de 99% voert een pleidooi voor antikapitalisme, ecosocialisme en antiracisme. Het feminisme moet zich volgens hen bezighouden met de problemen van de overgrote meerderheid op de wereld. Host Tjhoi gaat in gesprek met Sigrid Vertommen (docent en onderzoeker binnen genderstudies aan de Universiteit van Amsterdam en de UGent) over welke rol het feminisme speelt in de strijd tegen ongelijkheid en de ongelijkheid tussen vrouwen onderling. Kruispuntdenken staat daarin centraal. Dat wordt extra duidelijk via de bijdragen van Sofie De Graeve (Furia) en Sarah Scheepers (Ella vzw).

Ondanks alle IPCC-rapporten over de klimaatcrisis stevenen we tegen 2100 nog steeds af op een opwarming van de aarde van 3 graden Celsius. Volgens de degrowth-beweging kan alleen een ander economisch model het tij keren: een economie van het genoeg, ofwel degrowth. Ng Sauw Tjhoi praat met Irma Emmery (doctoreert aan de Universiteit Gent met een kritische kijk op Circulaire Economie) en Jonas Van der Slycken (doctor in de Economische Wetenschappen) over hoe 'degrowth' onze redding kan zijn. Met bijdragen van Dirk Holemans (coördinator Oikos), Caroline Van Peteghem (De Transformisten) en Nick Meynen (geograaf, conflictdeskundige en auteur). Correctie: in de aflevering gaat het over vijf planetaire grenzen die overschreden zijn. Dat klopt niet. Het zijn er zes.

Wat is de rol van nieuwsmedia eigenlijk? Die vraag stelden wij ons na de veelbesproken Terzake-aflevering over woke, naar aanleiding van de aanval op de aanstellling van Dalilla Hermans als coördinator voor Brugge Culturele Hoofdstad 2030. Zijn het woordvoerders van de politiek, zijn het verslaggevers, of moeten ze hun maatschappelijke rol als vierde macht toch nog meer opnemen en kritischer zijn? Ng Sauw Tjhoi praat met voormalig VRT-journalist Walter Zinzen over hoe hij de media wil wakker houden. Hun gesprek wordt gevoed door bijdragen van Raf Njotea (freelance scenarist, presentator en opiniemaker), Hadjira Hussein Khan (student sociologie en freelance journalist), Pascal Debruyne (doctor in de politieke wetenschappen, moraalfilosoof en sociaal werker), een fragment van Jonathan Hendrickx (postdoctoraal onderzoeker in journalistieke studies aan de universiteit van Wenen, verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB)) via Snapt ge mij nu? en het opiniestuk van Jihad Van Puymbroeck (Covoorzitter Hand in Hand tegen racisme) en Nina Henkens (Algemeen coördinator Kif Kif vzw) uit de Vrije Tribune van Knack.

De groep “Ahold Delhaize” kondigde enkele weken geleden aan dat het al zijn supermarkten in eigen beheer, verkoopt aan zelfstandige uitbaters. Zo zien 9.000 mensen zich dus ineens van ‘baas’ veranderen. Maar in zelfstandige winkels gelden lagere lonen en zwaardere regels. Dit tot groot ongenoegen van de werknemers zelf, met wekenlange stakingen tot gevolg. In gesprek met Matthias Somers van denktank Minerva bekijkt Tjhoi hoe de sociale onrust ook in andere sectoren groeit en hoe winstmaximalisatie de overhand lijkt te nemen.

Ga terug naar je land, een duidelijk racistische boodschap. Vandaag de dag gebruiken veel beleidsmakers een opgekuiste versie hiervan als excuus voor het mensonterend en falend asiel- en opvangbeleid. Wat het huidige terugkeerbeleid betekent weet Emmanuelle Vinois, advocaat met specialisatie in de rechten van vreemdelingen en coördinatrice van MoveCoalition, tot in detail. Onze host Tjhoi gaat met haar in gesprek over wat er momenteel allemaal misloopt in onze detentiecentra en hoe het beter kan.

De roep om meer blauw op straat wordt in de meest bonte buurten van dit land niet gedeeld. Reden: de ervaringen met de politie draaien er al te vaak uit op vernederingen of regelrecht geweld. Daar vallen zelfs doden bij, in de cel of op de straat. Tjhoi praat over politiegeweld (en hoe we dat kunnen verhinderen en verminderen) met Yassine Boubout (jurist, activist en expert politionele zaken en laureaat 2023 Amnesty International Human Rights Award Belgium) en Paul Jacobs (oud-hoofdcommissaris en docent aan verschillende politiescholen). Ook Kati Verstrepen (voorzitster Liga van de Mensenrechten) geeft haar mening. Wordt alles beter met minder politie? Of zit de oplossing elders?

Aangepord door nooit geziene demonstraties en debatten over Black Lives Matter en dekolonisering, kwam er een parlementaire commissie over het koloniale verleden van België in Centraal-Afrika. De verwachtingen waren hoog, het resultaat viel tegen. "Hoe kan dekoloniseren beter?,", vroeg onze host Tjhoi aan Lieven Miguel Kandolo, auteur, activist, adjunct-coördinator bij JES vzw en co-voorzitter bij Hand in Hand tegen Racisme. Het werd een boeiend gesprek over de dekolonisatie van de Congocommisie. Ook Nadia Nsayi (politicologe en auteur), Zana Etambala (historicus, expert Congocommissie), Valerie Arnould (Advocaten zonder Grenzen) en Gillian Mathijs (historica, experte Congocommissie) denken in deze aflevering mee na over deze kwestie.

Lukt het ons om nog voor de verkiezingen in 2024 extreemrechts te stoppen? Moeilijk, zegt cultuurwetenschapper Ico Maly, maar niet ondenkbaar. In de laatste aflevering van het jaar bespreekt hij dit met onze host Tjhoi. Maly vindt dat we moeten inzetten op alle fronten en dat we mensen opnieuw moeten opleiden zodat ze kunnen zien hoe de wereld er echt uitziet. Een boeiend en belangrijk gesprek om het jaar in schoonheid mee af te sluiten!

Gevangenissen zijn overbevolkt en ze worden te vaak een grootschalige strafindustrie in plaats van huizen van kleinschalig herstel. Dat stelt Hans Claus, 'directeur van de gedetineerden in Oudenaarde', zoals hij zelf zegt. Vanuit de overtuiging dat de mens een samenwerkend wezen is, legt hij niet alleen de klemtoon op persoonlijke verantwoordelijkheid, maar ook op de mogelijkheden die mensen krijgen. Hoe komen we los van schuld en boete en hoe bouwen we aan herstel voor overtreder, slachtoffer en maatschappij? Hans Claus vertelt het aan onze host Tjhoi. Alles Wordt Beter, ook achter de muren van de gevangenis.

De klimaattop in Sharm-el-Sheik loopt op zijn einde. Onze host Tjhoi gaat in gesprek met Tine Hens over de roep om arme landen te vergoeden voor de schade die ze nu al lijden. Klimaatrechtvaardigheid en klimaatfinanciering zijn de centrale thema’s. Maar Tine Hens, van kindsbeen af lid van de jeugdbond voor natuur en milieu, is duidelijk: We moeten verder kijken dan die financiering.

Dat er iets schort aan ons asielbeleid is pijnlijk duidelijk. Vluchtelingen worden niet opgevangen en brengen nacht na nacht door in de kou. Menselijk leed overheerst en het beleid faalt. Ann Vermeulen buigt zich in deze aflevering over de Conventie van Genève en pleit voor een menselijker beleid en voor doorwaadbare grenzen.

De energiecrisis is een complex weefwerk van oorlog, politieke keuzes en economische dynamieken. De meeste aandacht gaat – terecht – naar de ontploffende prijzen en de sociale gevolgen daarvan. Opvallend minder aandacht naar het eigenaarschap van de energiebedrijven. Nochtans geloven sommigen dat de prijzen pas onder controle gebracht kunnen worden als de aandeelhouders van gedaante en dus ook van logica veranderen. Een gesprek tussen Nick Meynen en, zoals altijd, onze host Tjhoi Ng Sauw.