Op de vijfde rij

‘Ga eens kijken bij de Septimius Awards.’ Na een drieluik over dubieuze filmfestivals kreeg de redactie van Op de vijfde rij… talloze berichten binnen over een Nederlands prijzengala dat sinds 2022 in Amsterdam georganiseerd wordt: de Septimius Awards. Is dat wel zuivere koffie, vroegen meerdere mensen uit de Nederlandse filmwereld zich af. De locatie is prestigieus, de ambities groot: de organisatie van de Septimius Awards reikt sinds 2022 prijzen uit in maar liefst dertig categorieën en promoot zichzelf als het eerste werkelijk globale prijzenfestival. Anders dan gebruikelijk reikt het de nominaties en prijzen voor Beste acteur, Beste actrice en Beste film uit per continent, waardoor wereldwijd talent meer kansen op professionele erkenning zou krijgen. Zo werd bij de eerste editie de Nederlander Frank Lammers onderscheiden met de prijs voor Beste Europese acteur, waarna nog een globale prijzenregen volgde, van beste Oceanische actrice tot beste Afrikaanse acteur. Afgelopen jaar waren er opvallend veel Nederlandse winnaars: zo won Videoland-productie Mocro Maffia de prijs voor beste serie en ging de prijs voor beste scenario naar de Nederlandse Netflix-serie Dirty Lines. Maar wie selecteert eigenlijk al die genomineerden? En wie zit er in de jury van de Septimius Awards? Daar doet de organisatie nogal geheimzinnig over. En waarom moet een deel van de genomineerden grof geld betalen om überhaupt bij de prijsuitreiking aanwezig te mogen zijn? In deze nieuwe aflevering van Op de vijfde rij… gaat Cesar Majorana op onderzoek uit. Hij is aanwezig bij de tweede editie van het prijzengala, dat gehouden wordt in Internationaal Theater Amsterdam, en gaat ter plekke op zoek naar de mysterieuze jury. Op de vijfde rij... is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Cesar vervolgt zijn reis langs unieke filmzalen met een bezoek aan de oudste dorpsbioscoop van België. Die blijft, ondanks zware tijden, op een wel heel bijzondere manier open. Ook neemt hij de boot naar een Waddeneiland, waar hij Bojan Bajic ontmoet: een markante man die in de jaren negentig van Joegoslavië naar Nederland vluchtte en tegenwoordig op geheel eigen wijze een filmtheater runt. 'Op de vijfde rij' is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Wat is de magie van de filmzaal? Van een ruimte, waar je met vreemde lichamen om je heen naar een plat scherm kijkt. En waarom klimmen mensen op de barricades om het sluiten van een bioscoop te stoppen? In een nieuwe miniserie van 'Op de vijfde rij' gaat Cesar Majorana de zalen in. Zo bezoekt hij een leegstaande art deco-bioscoop in Limburg, praat hij met documentairemaker/filmprofessor Mark Cousins over het verdwijnen van het belangrijkste filmhuis van Schotland en gaat hij naar de heropening van een iconische bioscoop in Amsterdam. 'Op de vijfde rij' is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Duizenden filmrollen liggen in het Nederlandse filmarchief van Eye Filmmuseum opgeslagen, wachtend om gearchiveerd én gerestaureerd te worden. Maar het beroep van filmrestaurateur wordt met uitsterven bedreigd: de kennis van allerlei oude technieken dreigt verloren te gaan. Om te onderzoeken hoe het opnieuw tot leven wekken van een film in zijn werk gaat volgt Cesar Majorana in deze aflevering de restauratie van Gebroken spiegels (1984), een feministische klassieker over sekswerkers én de tweede speelfilm van de latere Oscarwinnaar Marleen Gorris (Antonia). De restauratie brengt Cesar onder meer naar een geheime bunker, het kantoor van een van de voornaamste producenten uit de Nederlandse filmgeschiedenis en een grauw industrieterrein in Waddinxveen, waar restaurateur Jan Scholten dagenlang in het donker doorbrengt om het beeldmateriaal van Gebroken spiegels op te poetsen. Wat maakt zijn werk zo onmisbaar? En waarom zouden we allemaal een film uit 1984 weer moeten bekijken? 'Op de vijfde rij' is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Midden in het onderzoek duikt plotseling nóg een vreemd filmfestival op. Twee regisseurs staan voor de deur van een bioscoop in Amsterdam, waar hun eigen film in première gaat. Maar er is helemaal geen festival. Zijn ook zij opgelicht? In deze derde en laatste aflevering praat Cesar met de programmeur die dit ontdekte, vraagt hij de fractievoorzitter van een Nederlandse politieke partij waarom zij een film instuurden naar een festival dat niemand kent én krijgt hij eindelijk de kans om de organisatie van het Europe Film Festival te interviewen. 'Op de vijfde rij' is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Hoe vertel je iemand dat zijn of haar prijs helemaal niets voorstelt? Cesar heeft de twijfelachtige eer om twee Amerikanen in te lichten over de award die ze onlangs wonnen op het mysterieuze Amsterdam International Film Festival, dat helemaal niet in Amsterdam wordt gehouden. Ook leert hij van een Roemeense journalist hoe oplichters soms de complete identiteit van een bestaand filmfestival stelen. En hij bezoekt in het Marionettentheater in Amsterdam een evenement dat hij niet vertrouwt: het wordt een van de vreemdste avonden uit zijn leven. In het poppentheater ontmoet hij ook nog eens zo’n beetje de allerlaatste persoon ontmoet die je op zo’n festival zou verwachten… 'Op de vijfde rij' is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Met een aantal filmfestivals in Nederland is iets geks aan de hand. Ze lijken namelijk niet helemaal te bestaan. Wie heeft er bijvoorbeeld ooit gehoord van het Amsterdam International Film Festival? Tientallen prijzen worden er uitgedeeld, maar geen filmliefhebber of journalist is er ooit geweest. Sinds de coronapandemie is er sprake van een stortvloed aan dit soort scamfestivals: filmfestivals die niet zijn wie ze zeggen te zijn en die grof geld verdienen door filmmakers te laten betalen voor het insturen van hun werk. In een nieuwe reeks van Op de vijfde rij onderzoekt Cesar Majorana onderzoekt meerdere mysterieuze festivals. Hij belandt op een van de meest bizarre evenementen waar hij ooit was, ontdek hoe een Nederlandse politieke partij verwikkeld raakte in dit spinnenweb en komt oog in oog te staan met de breinen achter deze praktijken. 'Op de vijfde rij' is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Het stikt van de Nederlanders in Cannes. Dat zie je niet als je kijkt naar de rode loper-compilaties van RTL Boulevard of in de verslaggeving van alle grote kranten, maar ze zijn er toch echt. In deze tweede aflevering van een tweeluik volgt Cesar Majorana enkele makers die dromen van hun eerste speelfilm, een Engelstalige doorbraak of een grote pot geld. Zoals Rosanne Pel, die na een hoogwaardig debuut partners zoekt voor haar volgende film. Robert-Jonathan Koeyers, wiens animatiefilm It's Nice in Here in première gaat in een competitie. En de groentjes Tim Ewalts en Julia Voets, die eigenlijk hier op goed geluk komen. Zij hopen dat iemand het ziet zitten om met hen een korte film te maken. Hoe krijg je een film van de grond? Hoe strik je een producent? En hoe ga je na één week thuiskomen met het gevoel dat je carrière voorgoed veranderd is? Op de vijfde rij... is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie en extra beeldmateriaal, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Wat is er voor nodig om op het grootste en belangrijkste filmfestival op aarde een wereldpremière tot een succes te maken? De concurrentie is er enorm, iedereen die er toe doet in de filmwereld is daar, dus hoe zorg je ervoor dat jouw film hier de aandacht krijgt die het verdient? In deze eerste aflevering van een tweeluik volgt Cesar Majorana de Vlaamse grootheden Adil en Bilall in aanloop naar de première van hun nieuwe film Rebel, praat hij met een rode loper-fotograaf die al 43 jaar op het festival komt en bezoekt hij een dubieus cryptofeest. Op de vijfde rij... is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie en extra beeldmateriaal, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

In aflevering twee kreeg Cesar een idee: een nieuw manifest. Opgesteld door een nieuwe lichting jonge filmmakers die de wereld willen bestormen. Maar als we iets kunnen leren uit het verleden, van de drie vrienden die in 1999 het manifest voor de verbeelding schreven, dan is het dat je niet eeuwig kunt blijven zeggen dat je het beter wilt. De nieuwe revolutie moet anders zijn. En dus gaat Cesar in de slotaflevering op zoek naar een ambitieus filmplan dat een hele generatie makers het geloof kan geven dat het wél kan. Op de vijfde rij... is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie over De Fantasten en extra beeldmateriaal, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Voor veel Nederlandse filmmakers is België een lichtend voorbeeld. Waarom lukt het ze daar wel om steeds weer spannende, vernieuwende en fantasievolle cinema te maken, met dezelfde beperkte middelen? In deze tweede aflevering van een drieluik over (het gebrek aan) verbeelding en fantasie in de Nederlandse cinema, geïnspireerd door het manifest van De Fantasten uit 1999, reist Cesar Majorana af naar het filmfestival van Oostende om uit te vinden wat ze in België (en Vlaanderen in het bijzonder) anders of beter doen. En wat is eigenlijk hun beeld van de Nederlandse cinema? Zijn we alleen maar een fabriek voor publieksfilms en romcoms, of zijn Nederlandse filmmakers juist aan een opmars bezig? Op de vijfde rij... is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie over De Fantasten en extra beeldmateriaal, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

In 1999 schrijven drie jonge filmmakers een manifest om een einde te maken aan ‘de dictatuur van het realisme’ in de Nederlandse cinema. Ze noemen zichzelf De Fantasten en pleiten voor een grote cultuurverandering: er moet veel meer ruimte komen voor verbeelding en fantasie. ‘Weg met de spruitjeslucht!’ Het manifest wordt ondertekend door tientallen collega’s, talloze media-optredens volgen, maar echte verandering blijft uiteindelijk uit. In een driedelige podcast onderzoekt Cesar Majorana wat er van De Fantasten is terechtgekomen. Waarom had het manifest niet de gewenste impact? Bestaat de ‘dictatuur van het realisme’ nog altijd? En is het niet hoog tijd voor een nieuw pamflet? In aflevering 1 keert Cesar terug naar 1999 en stuit hij op een brief die De Fantasten ooit aan Lars von Trier en Thomas Vinterberg schreven, regisseur Lodewijk Crijns vertelt waarom hij het manifest nooit ondertekende en Martin Koolhoven pleit voor een nieuwe groep filmmakers die zich flink manifesteert. Op de vijfde rij... is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie over De Fantasten en extra beeldmateriaal, ga naar: vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Voor onze kerstspecial Op de vijfde rij... bij Die Hard spraken we uitgebreid met Steven E. de Souza, één van de twee scenarioschrijvers van de actieklassieker uit 1988. En omdat het zo'n rijk en bijzonder gesprek was, hebben we besloten een langere versie van het interview als bonusmateriaal te publiceren. Daarin vertelt hij onder meer over het casten van Bruce Willis en de talloze problemen op de set, die hij onder enorme tijdsdruk moest zien op te lossen. Heb je de kerstspecial nog niet geluisterd? Doe dat dan voordat je aan deze bonusaflevering begint. Op de vijfde rij... is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Elk jaar beweren talloze mensen dat Die Hard (1988) de beste kerstfilm aller tijden is: ze decoreren hun kerstboom met John McClane kerstballen en voeren online campagne met behulp van memes. Hebben die mensen gelijk? En wat zegt het over hoe we films ook beleven buiten de stoelen van de bioscoop, wanneer we ze cultureel beleven, met elkaar? In een speciale kerstspecial van Op de vijfde rij... praat Cesar Majorana erover met onder meer een meme-expert, met de allergrootste Die Hard fan op aarde én met een Hollywoodlegende die op de set stond van de film. Op de vijfde rij... is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

In een heuse kerstspecial van Op de vijfde rij mengt Cesar Majorana zich in de discussie rondom actieklassieker Die Hard: is het nou wel of niet een kerstfilm? En waarom is dat eigenlijk belangrijk? Hij praat erover met o.a. een meme-expert, de allergrootste Die Hard-fan op de aarde én een van de scenarioschrijvers van de film. De kerstspecial is te beluisteren vanaf donderdag 16 december. Op de vijfde rij is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. vprogids.nl/opdevijfderij eyefilm.nl/opdevijfderij

Cannes is de kathedraal van de auteurscinema, maar het is vooral ook de allergrootste filmmarkt op aarde. In de kelder van het festivalpaleis, slechts enkele meters verwijderd van de rode loper, worden films per kilo gekocht en verkocht. En daar zitten zeker niet alleen maar meesterwerken tussen: je vindt er surfende nazi’s, lesbische zombievampiers en films met David Hasselhoff. In de derde aflevering van ‘Op de vijfde rij… in Cannes’ duikt Cesar Majorana in die bizarre microkosmos, samen met de jonge Nederlandse filmmakers Paul Joosse en Sezer Özdemir. Zij dromen ervan om volgend jaar met hun productiemaatschappij Film Town hun eerste speelfilm te maken en ze hopen in Cannes de juiste contacten te kunnen leggen. Maar hoe doe je dat als je geen flauw idee hebt waar je moet beginnen? Cesar volgt ze tijdens hun avontuur en probeert ze te helpen. Gaat het ze lukken om hun droom te verwezenlijken? ‘Op de vijfde rij… in Cannes’ is een productie van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. vprogids.nl/opdevijfderij

Het is misschien wel de meest spraakmakende flop uit de geschiedenis van Cannes: de première van The Last Face in 2016. Regisseur Sean Penn werd door de pers finaal met de grond gelijk gemaakt, uitgelachen en uitgejoeld. Des te verrassender is het dat hij dit jaar terug is op het festival, met zijn nieuwe film Flag Day. In de tweede aflevering van ‘Op de vijfde rij… in Cannes’ ontleedt Cesar Majorana de anatomie van een flop. Niet alleen die van Penn, maar ook die van Lars von Trier, die in 2011 carrièrezelfmoord pleegde in de meest bizarre persconferentie uit de geschiedenis van het festival. ‘Op de vijfde rij… in Cannes’ is een productie van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. vprogids.nl/opdevijfderij

Je kunt je afvragen hoe verstandig het is, het grootste filmfestival op aarde organiseren tijdens een pandemie. Maar het heeft ook iets hoopvols: in het zuiden van Frankrijk, tussen de palmbomen en de chique hotels, krabbelt de filmwereld langzaam uit een heel diep dal. In de eerste aflevering van ‘Op de vijfde rij… in Cannes’ onderzoekt Cesar Majorana waarom het nou zo belangrijk is, dat dit festival in 2021 kostte wat kost doorgaat. Wat maakt ‘deze kathedraal van de cinema’, zoals topproducent Jeremy Thomas het formuleert, zo uniek en essentieel? Cesar praat erover met producenten, programmeurs en filmmakers die al decennialang op het festival komen. ‘Op de vijfde rij… in Cannes’ is een productie van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. vprogids.nl/opdevijfderij

In ‘Op de vijfde rij… in Cannes’ neemt Cesar Majorana de luisteraar mee achter de schermen van het grootste en belangrijkste filmfestival op aarde. Wat maak je bijvoorbeeld als jonge regisseur allemaal mee als je in Cannes probeert een voet tussen de deur te krijgen, omringd door honderden ‘concurrenten’ die allemaal dezelfde droom hebben? En hoe is het om als maker terug te keren naar het festival waar je ooit werd uitgekotst door de voltallige filmgemeenschap? Je hoort het allemaal in deze driedelige podcast, gemaakt door VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. vprogids.nl/cannes