VB Boeken

De VB bestaat 50 jaar! Daarom blikken we met bestuurskundigen terug op klassieke boeken die belangrijk voor ze zijn. VB bestuurslid Henrico van Roekel spreekt in deze podcast met Nanke Verloo over het boek ‘Street-Level Bureauracy’ uit 1980, geschreven door Michael Lipsky. Een gesprek over hoe dit boek een klassieker werd, over het belang van het kijken naar concrete interacties tussen burgers en overheid, en over de lessen voor de bestuurskunde van nu. Nanke Verloo is Universitair Docent in Stedelijke Politiek en Planologie aan de Universiteit van Amsterdam. Daarnaast was ze vorig jaar ook visiting professor in Bogota (Colombia) en is ze decaan van de opleiding Metropool bij de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur. Ze bestudeert conflict, burgerparticipatie, en in- en uitsluiting in stedelijke ontwikkelingsprocessen. Je kan haar al kennen van de Van Slingelandtlezing 2022, deze is terug te luisteren via deze podcast.

De Van Slingelandtlezing wordt jaarlijks verzorgd door een prominent denker en/of practitioner op het terrein van het openbaar bestuur. Tamara Metze is de spreker van dit jaar met haar lezing: Een posthumane bestuurskunde: bestuur en beleid als missie gedreven katalysator van de duurzaamheidsopgaven. “Klimaatverandering tegengaan staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. De planetaire grenzen worden ruim overschreden en we voelen wat dat betekent: zomerstormen, hittegolven, watertekorten en overschotten. Naarstig zoeken wetenschap en samenleving naar socio-technologische innovaties: groene waterstof, ecodorpen, energie coöperaties, buurtbatterijen, genetische editing om de gewassen bestendiger te maken tegen het natuurgeweld. Zowel natuur als technologie zijn essentieel in een transitie naar een duurzame samenleving. Toch spelen zij altijd een bijrol, net als de volgende generaties, of de sociale gevolgen van klimaatverandering. In deze lezing onderzoek ik hoe een post humane bestuurskunde – waarin de relaties tussen mens, natuur en technologie centraal staan - op een praktische manier kan bijdragen aan duurzaamheidstransities.” Tamara Metze is hoogleraar Bestuurskunde bij de Afdeling Multi Actor Systemen van de Faculteit Techniek, Bestuur en Management aan de TU Delft. Metze is getraind als politicoloog en in Science and Technology Studies aan de Universiteit van Amsterdam. Ze onderzoekt conflict en samenwerking in de governance van duurzaamheidsvraagstukken op gebied van energie en circulariteit. Zij besteedt daarbij aandacht aan de rol van grensobjecten, (visuele) framing, emoties, en kennis co-creatie. Metze is lid van de redactie van Beleid en Maatschappij, van het college van the International Public Policy Association. Zij is Principal Investigator bij het Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions. Derk Loorbach is directeur van DRIFT en hoogleraar sociaal-economische transities aan de faculteit Sociale Wetenschappen, Erasmus Universiteit Rotterdam. Derk is een van de grondleggers van de transitiemanagement-aanpak als een nieuwe manier van governance voor duurzame ontwikkeling. Hij heeft meer dan honderd publicaties in dit vakgebied op zijn naam staan en is als actie-onderzoeker betrokken bij vele transitie-processen in de bestuurs- en zakenwereld, het publieke domein en in de wetenschap. Derk geeft regelmatig keynotes in Europa en daarbuiten.

In deze aflevering hebben we het over samenwerken. Hoe bestuderen bestuurskundigen samenwerkingsprocessen en welke termen gebruiken ze hierbij? Wat kunnen we leren van samenwerken in de duurzaamheidstransitie of zorghervormingen? En wat zijn de uitdagingen die wetenschappers zelf ervaren als ze samenwerken? VB bestuurslid Henrico van Roekel praat hierover met Tamara Metze en Sarah van Duijn, o.a. naar aanleiding van Sarah’s dissertatie ‘Tinkering with Tensions: Boundary work and collaborative governance’ en verschillende studies die Tamara hier naar deed. Tamara is hoogleraar aan de Technische Universiteit Delft. Ze verzorgde recent ook de Van Slingelandtlezing voor de VB. Sarah is universitair docent aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Je kan haar al kennen van haar deelname aan de VB-NIG Science Dates.

Op 8 maart bestaat de Vereniging voor Bestuurskunde 50 jaar. Dat vieren we met onder andere een jubileumbundel over maatschappelijke bestuurskunde. Duco Bannink bespreekt met bestuurskundigen de onderwerpen van deze bundel. Vandaag Martijn Sanders, directeur Kansengelijkheid en Onderwijsondersteuning bij Ministerie van OCW, over het hoofdstuk Kansengelijkheid in het onderwijs, sturen op een betwist ideaal.

Op 8 maart bestaat de Vereniging voor Bestuurskunde 50 jaar. Dat vieren we met onder andere een jubileumbundel over maatschappelijke bestuurskunde. Duco Bannink bespreekt met bestuurskundigen de onderwerpen van deze bundel. Vandaag Nel Winkel, programmamanager bij de gemeente Amsterdam, over het hoofdstuk Tussendenken en inclusief besturen rondom armoede.

Op 8 maart bestaat de Vereniging voor Bestuurskunde 50 jaar. Dat vieren we met onder andere een jubileumbundel over maatschappelijke bestuurskunde. Duco Bannink bespreekt met bestuurskundigen de onderwerpen van deze bundel. Vandaag Tof Thissen, algemeen directeur van UWV Werkbedrijf, over het hoofdstuk over arbeidsmarktbeleid van Romke van der Veen.

Op 8 maart bestaat de Vereniging voor Bestuurskunde 50 jaar. Dat vieren we met onder andere een jubileumbundel over maatschappelijke bestuurskunde. Duco Bannink bespreekt met bestuurskundigen de onderwerpen van deze bundel. Vandaag bestuurslid Kristel Lammers, directeur van het Nationaal Programma Regionale Energie Transitie over het hoofdstuk Energietransitie: sturing van transitie en de transitie van sturing?

Rondom het vijftigjarig jubileum van de VB op 8 maart 2023 blikken we met bestuurskundigen terug op boeken die belangrijk voor ze zijn. VB bestuurslid Henrico van Roekel spreekt in deze podcast met Sandra Groeneveld over het boek ‘Men and Women of the Corporation’ uit 1977, geschreven door Rosabeth Moss Kanter. Het gesprek gaat over een inspirerende wetenschapper, ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in organisaties, en de lessen voor de bestuurskunde van nu. Sandra Groeneveld is hoogleraar Publiek Management aan het Instituut Bestuurskunde van de Universiteit Leiden. Ze bestudeert met name organisatieverandering, leiderschap, en diversiteit en inclusiviteit.

Op 8 maart bestaat de Vereniging voor Bestuurskunde 50 jaar. Dat vieren we met onder andere een jubileumbundel over maatschappelijke bestuurskunde. Duco Bannink bespreekt met bestuurskundigen de onderwerpen van deze bundel. Vandaag bestuurslid Peggy Hurkmans, in het dagelijks leven gemeentesecretaris van Bernheze, over beleidsvorming en uitvoering geschreven door Nicolette van Gestel.

De Van Slingelandtlezing wordt jaarlijks verzorgd door een prominent denker en/of practitioner op het terrein van het openbaar bestuur. Dit jaar spreekt dr. Nanke Verloo (UvA) over “Door het oog van de burger. Kritische reflecties op de relatie tussen burgers en de staat en de bestuurskunde” uit. Een oproep voor het bouwen van bruggen tussen overheid en burgers. Met aansluitend een coreferaat van prof.dr. Joop Koppenjan (EUR).

In deze aflevering van VB Boeken praat VB-Bestuurslid Karin van Boetzelaer met Hendrik Vos, Michael Stibbe en Sebastiaan Princen over de Europese Unie. Aan de hand van het boek “Dit is Europa” van Hendrik Vos bespreken zij het ontstaan van de EU: is het een aaneenschakeling van toevalligheden of een vooropgezet plan? Was vooral de politiek met een grote P bepalend of speelde het zich juist buiten het gezichtsveld van de politieke hoofdrolspelers af? En had het ook heel anders kunnen lopen? Wat was de rol van Nederland? En hoe gaat het nu verder met de EU? Is de EU in een permanente crisis? Een gesprek tussen wetenschap en praktijk vol boeiende en soms hilarische anekdotes over wijnboeren, het verzetten van de klok, vriend- en vijandschappen en politieke deals, net als in het boek van Hendrik Vos. Hendrik Vos is een Belgisch politicoloog en hoogleraar aan de universiteit Gent. Michael Stibbe is plaatsvervangend permanent vertegenwoordiger in Brussel en was jarenlang de ambtelijke rechterhand van Mark Rutte op het dossier EU. Sebastiaan Princen is universitair hoofddocent aan de USBO.

In deze aflevering van VB boeken starten we met een nieuw format: ‘het boek van…’. Rondom het vijftigjarig jubileum van de VB op 8 maart 2023 blikken we met bestuurskundigen terug op boeken die belangrijk voor ze zijn. VB bestuurslid Henrico van Roekel spreekt in deze podcast met Mirko Noordegraaf over het boek ‘Ambiguity and choice in organizations’ uit 1976, geschreven door James March en Johan Olsen. Het gesprek gaat over het ‘garbage can model’, een boek wat chaotisch en relevant tegelijk is, en de lessen voor de bestuurskunde van nu. Mirko Noordegraaf is de huidige voorzitter van de VB, hoogleraar Publiek Management bij het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap van de Universiteit Utrecht en vice-decaan voor sociale impact.

In deze aflevering van VB boeken hebben we het over de meritocratie aan de hand van drie boeken: The Tyranny of Merit van Michael Sandel, The Meritocracy Trap van Daniel Markovits en De Meritocratie van Paul de Beer. De meritocratie wordt over het algemeen geassocieerd met gelijkheid en eerlijke kansen. De drie boeken die we in deze podcast bespreken schijnen daar een ander licht op. Ze lezen als een waarschuwing voor de automatische aantrekkingskracht van de meritocratie. VB bestuurslid Karin van Boetzelaer spreekt in deze podcast met Co Verdaas, Paul de Beer en Stella Hoff over de charme van de meritocratie, over winnaars en verliezers, over polarisatie en populisme, over de druk om te presteren, over het onderwijs als grote gelijkmaker en over deze drie boeken als spiegel voor beleidsmakers en onderzoekers. Co Verdaas is dijkgraaf van waterschap Rivierenland en hoogleraar gebiedsontwikkeling aan de TU Delft. Stella Hoff is wetenschappelijk medewerker bij het Sociaal Cultureel Planbureau. Paul de Beer is bijzonder hoogleraar Arbeidsrecht aan de UVA

Zijn bestuurders en uitvoerders verslaafd aan (het maken van) regels? Kan dit anders en hoe dan? Dit zijn de vragen die centraal staan in deze podcast, waarin Hans Bosselaar in gesprek gaat met Boukje Keijzer en Evelien Meester. Beide auteurs schreven een handreiking om om te gaan met knellende regels en, waar mogelijk, de rek in regels te zoeken en te benutten.

In de zesde aflevering hebben we het over algoritmen in het openbaar bestuur. Waarom bestaan ze? Wat zijn de duistere kanten van algoritmen en hoe leidde dat bijvoorbeeld tot de toeslagenaffaire? En hoe zorgen we ervoor dat dit niet meer gebeurt? VB bestuurslid Henrico van Roekel spreekt met Marlies van Eck en Rik Peeters over Marlies’ dissertatie ‘Geautomatiseerde ketenbesluiten en rechtsbescherming’ en Rik’s boek ‘De Digitale Kooi’ (geschreven met Arjan Widlak). Ook spreekt Lukas Lorenz een column uit. Marlies is principal consultant bij Hooghiemstra & Partners, en daarnaast universitair docent Belastingrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Rik is associate professor in de bestuurskunde bij CIDE in Mexico Stad. Voorheen was hij in Nederland werkzaam bij Stichting Kafkabrigade. Lukas is promovendus aan de Universiteit Utrecht, hij onderzoekt regulering met en van algoritmen.

In deze vijfde podcast van VB Boeken spreekt VB-bestuurslid Mark Reijnders met Rianne Dekker en Sandra Jacobs over het boek Openbaar bestuur en media, dat zij samen met Iris Korthagen (senior onderzoeker Algemene Rekenkamer) hebben geschreven. Rianne is als universitair docent en onderzoeker verbonden aan het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap van de Universiteit Utrecht. Sandra werkt als universitair docent Corporate Communication aan de Universiteit van Amsterdam.

In deze vierde aflevering, over gedragsbestuurskunde, spreekt VB bestuurslid Henrico van Roekel met Denise de Ridder en Joram Feitsma. Denise is sinds 2002 hoogleraar Psychologie aan de Universiteit Utrecht en coauteur van het boek ‘Nudging: makkelijke oplossingen voor moeilijke keuzes’. Joram is universitair docent bij het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap van de Universiteit Utrecht en schreef zijn dissertatie ‘Inside the behavioural state’.

In de derde aflevering van VB Boeken spreken we met Herman Kaiser over zijn boek 'In Waarden Verbonden' en met Duco Bannink over zijn boek 'Besturen zonder wij in een samenleving zonder wij'. Herman Kaiser is bestuurder en was tot 2017 burgemeester van Arnhem, Duco Bannink is universitair hoofddocent aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

We praten vandaag in onze podcast met twee bestuurskundigen over hun recent verschenen boeken. Mark van Twist schreef 'Woorden Wisselen' en Hans de Bruijn 'Framing'. Samen met de auteurs spreken we over de rol van framing in beleid en politiek en de invloed van taal en woorden op beleid. Deze podcast is live opgenomen in het Academiegebouw in Utrecht, de geluidskwaliteit is hierdoor slechter dan normaal. Onze excuses daarvoor.

We praten vandaag in onze eerste podcast met twee sociologen over hun recent verschenen boeken. Mark van Ostaijen schreef ‘Wij zijn ons’ en Willem Trommel kwam uit met zijn boek ‘Veerkrachtig bestuur’. Samen met de auteurs spreken we over gulzig bestuur, de rol van de sociologie in de wetenschap en toekomst van bestuurskunde en sociologie.