Kees de Kort | BNR

De kwartaalcijfers die ING gisteren presenteerde lijken op het eerste gezicht niet bijzonder opmerkelijk. Juist op momenten dat banken in rustig vaarwater verkeren, is het volgens econoom Arnoud Boot belangrijk om te blijven ondernemen. ‘Je moet rugoefeningen doen voordat je last van je rug hebt. Als je al last van je rug hebt, dan ben je te laat.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zoals vrijwel iedere econoom en analist zag aankomen gaat de Federal Reserve, de Amerikaanse centrale bank, nog steeds de rente niet verlagen. Simpelweg omdat de inflatie nog te hoog is. Ondanks de verwachte uitspraak van topman Jerome Powell vond macro-econoom Edin Mujagic het een ‘memorabele dag’. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Met angst en beven sloot de Amerikaanse beursdag op dinsdag. Zowel de Dow Jones, de S&P500 als de Nasdaq sloten de maand april negatief af. Allemaal in afwachting van het rentebesluit van de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve. Later vandaag komt dat orgaan met het oordeel. Macro-econoom Edin Mujagicheeft vooral medelijden met de Fed. ‘De Fed zit in een onmogelijke spagaat’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Langzaam maar zeker daalt de inflatie naar het doel van de centrale banken. Met 2,7 procent is de inflatie in april een stukje lager dan de 3,1 in maart. Ondertussen zijn er wel andere zaken in de economie die zorgwekkend zijn, volgens econoom Edin Mujagic. ‘De lonen stijgen aanmerkelijk harder dan de inflatie, dus je zou verwachten dat de consument daardoor in een betere stemming raakt en meer gaat uitgeven.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Woningeigenaren hebben genoeg geld om zelf hun huizen te verduurzamen, dat ziet De Nederlandsche Bank in een schatting omtrent de financiële positie van huishoudens. Macro-econoom Arnoud Boot noemt het goed nieuws dat 95 procent van de huiseigenaren zelf genoeg geld in kas hebben voor de verduurzaming. ‘Je kan niet alles aan de overheid overlaten.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Macro met Boot en De Zwitserse centrale bank grijpt keihard in op de financiële markten door banken grotere bufferverplichtingen op te leggen. Specifiek raakt het plan UBS, dat recent de in nood verkerende Credit Suisse overnam. Die bank moet door de strengere regelgeving tot wel 20 miljard dollar extra in kas hebben. ‘De Zwitserse centrale bank doet, zoals zo vaak, een stap in de goede richting. Ik mag hopen dat andere centrale banken dit voorbeeld zullen gaan volgen’, hoopt macro-econoom Edin Mujagic. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het ergste is achter de rug in de eurozone, op economisch gebied. Dat had macro-econoom Edin Mujagic al geconstateerd, maar het is nu nog eens bevestigd door de internationale inkoopmanagersindices. Voor de zesde maand op rij is die gestegen en beter nog: het is de hoogste stand in een jaar, én de index staat boven de heilige grens van 50 punten. ‘Dat is het onderscheid tussen krimp — alles daaronder — en groei. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ooit was de EU een bastion als het ging om vrijhandel, stelt macro-econoom Edin Mujagic. Maar de lidstaten lijken er steeds minder belang aan te hechten. ECB-voorzitter Christine Lagarde begrijpt volgens Mujagic wel waar het om draait. Bij andere EU-beleidsmakers is er nog werk aan de winkel. Mujagic verwijst naar een 'schitterende toespraak' die Lagarde onlangs hield. 'Ze vertelde hoe we vooruitgang kunnen blijven boeken met onze economie, in een wereld die wordt gekenmerkt door onzekerheden en spanningen', aldus de macro-econoom. 'Haar antwoord was meesterlijk simpel: zoals we dat altijd hebben gedaan, door te blijven komen met nieuwe ideeën en nieuwe innovaties.' See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het heeft geen zin om de huurmarkt boven de sociale huurgrens betaalbaar te houden via prijsregulering. Want zolang er simpelweg te weinig huurwoningen zijn, is het trekken aan een dood paard. Het grote probleem op die huizenmarkt is dat er te weinig huizen in dat segment zijn, zegt econoom Arnoud Boot. ‘En je jaagt de huizen ook weg.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er wordt inmiddels al jaren gediscussieerd over het Box 3-stelsel en het einde lijkt voorlopig niet in zicht. ‘Ik ontraad de kamikazeactie waar het debat gisteren eindigde’, zegt econoom Arnoud Boot. ‘Dat gaat mislukken en daar mag je het komende kabinet niet mee opzadelen.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve (Fed), gooit de deur naar renteverlagingen voorlopig dicht. Dat constateert macro-ecnoom Edin Mujagic. ‘In voetbalstadions zingen supporters vaak liederen over met zijn allen ergens naar zwaaien, dat kunnen wij zingen over de renteverlagingen. Dat heeft zelfs voorzitter Jerome Powell nu gezegd.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er lijkt iets belangrijks te ontbreken in de Voorjaarsnota die gisteren is gepresenteerd. Volgens econoom Edin Mujagic zou de overheid vaker naar zichzelf moeten kijken wanneer er naar dekking voor financiële tegenvallers wordt gezocht. ‘Het zou een verademing zijn als bij dit soort vraagstukken ook eens de vraag wordt gesteld of de overheid zelf niet wat kan inleveren.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Voorjaarsnota ligt er, op verzoek van de informateurs met enige voorrang. En het resultaat valt lang niet tegen, zegt macro-econoom Arnoud Boot: wat erin staat is leesbaar, niet onverstandig en hooguit een beetje aan de voorzichtige kant. De afgelopen jaren zijn bepaalde zaken ‘geweldig meegevallen’, dus de belastingontvangsten liggen behoorlijk op peil. See omnystudio.com/listener for privacy information.

IMF-topvrouw Kristalina Georgieva zegt dat we mogelijk een zeer teleurstellend decennium voor de boeg hebben. Volgens econoom Arnoud Boot zijn de afgelopen decennia zo buitengewoon goed geweest, dat de groei bijna wel móet tegenvallen. ‘We hadden een onvoorstelbare groei in de wereld, wie weet hoeveel miljoenen mensen uit armoede zijn gekomen?’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Amerikaanse inflatie bedroeg in maart 3,5 procent op jaarbasis en kruipt zo steeds dichter naar de Europese situatie toe. En dat is een flinke tegenvaller volgens Menno Middeldorp, hoofd van RaboResearch. ‘Vooral omdat het tempo er wat uit is.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

In het eerste kwartaal van dit jaar is de vraag naar bedrijfsleningen substantieel gedaald, blijkt uit de ECB Lending Survey. Het is wéér een signaal dat de economie in de eurozone maar matig draait, zegt Ester Barendregt, hoofdeconoom van Rabobank. ‘Het is op zich niet verrassend, maar wel een belangrijk gegeven voor de ECB, die een rentebesluit zal nemen.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

De verbouwing van het stroomnet financieren door het verhogen van de staatsschuld of de kosten over meerdere generaties uitsmeren, noemt econoom Arnoud Boot ‘paniekvoetbal’. ‘Het probleem van het energienetwerk is dat de investeringen zijn achtergebleven.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er zijn in de VS 303.000 nieuwe banen bijgekomen in maart, bijna 100.000 meer dan waar men op gerekend had. De lonen stegen met 4 procent iets harder dan de inflatie, en ook het werkloosheidspercentage is met 3,8 relatief laag. ‘Zo’n aantal nieuwe banen is lastig te rijmen met een inflatie die binnen afzienbare tijd naar 2 procent zakt’, zegt econoom Edin Mujagic. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De manieren waarop de overheid de koopkracht probeert te repareren zijn ineffectief. Dat blijkt een recente publicatie van het Centraal Planbureau. ‘Zowel omdat er grote verschillen zijn tussen inkomensgroepen, maar nog belangrijker, ook binnen inkomensgroepen’, legt econoom Arnoud Boot uit. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De gemiddelde stijging van de cao-lonen vlakt af en de piek lijkt ver achter de rug te zijn. Daarmee lijkt een groot deel van de werknemers nu al te zijn gecompenseerd voor de hogere inflatie van de afgelopen jaren. ‘Vanaf nu zullen we elk kwartaal het bericht krijgen dat de loonstijgingen lager zijn uitgekomen’, verwacht econoom Edin Mujagic. Maar terug naar normaal zal het zeker niet gaan, verwacht hij. See omnystudio.com/listener for privacy information.