Nowa Dekada

Tym razem zastanawiamy się nad etycznymi wymiarami pomagania innym. Rozmawiamy o efektywnym altruizmie oraz jego utylitarnych podstawach. Zastanawiamy się nad podobieństwami i różnicami między longtermizmem i efektynym altruizmem. Oceniamy te koncepcję z perspektywy innych etyk. Rozmawiamy o przyczynach popularności efektywnego altruizmu wśród odnoszących sukcesy właścicieli startupów czy handlarzy kryptowalutami.

W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” powracamy do tematu migracji. Wykorzystywany na potrzeby polskiej kampanii wyborczej i w propagandzie reżimów białoruskiego i rosyjskiego temat ten stał się bardzo mocno nacechowany emocjonalnie. Używając filozoficznych narzędzi staramy się dotrzeć do źródeł i głębszych podstaw, które pozwoliłyby na zrozumienie osi konfliktu i uniknąć największych nieporozumień. Naszym gościem będzie Doktor Ewa Wyrębska-Dermanowić badaczka zajmująca się migracjami i praktycznym wykorzystaniem Kantowskiej filozofii w myśleniu o wyzwaniach współczesnego świata.

W kolejnym odcinku (#30) rozmawiać będziemy o traumie, przede wszystkim w kontekście konfliktów zbrojnych, lecz nie tylko. Zastanowimy się, jak ją rozumieć oraz jakie są jej psychologiczne i filozoficzne konceptualizacje. Naszym gościem będzie Marta Ewa Romaneczko, która od wielu lat zajmuje się tematyką traumy i traumy wojennej.

W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” naszym gościem będzie dr Jarosław Janowski z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej do którego zainteresowań naukowych należy filozofia nauki, filozofia przyrody i filozofia czasu. W audycji porozmawiamy na temat filozoficznych aspektów rozumienia czasu. Przypomnimy jak czas był rozumiany przez Parmenidesa i Heraklita. Porozmawiamy o przemianach w rozumieniu czasu wywołanych przez odkrycia w fizyce kwantowej i te dotyczące teorii względności. Na zakończenie porozmawiamy o egzystencjalnym wymiarze czasu i o potrzebie wykraczania poza czasowe ograniczenia własnego życia. Patronat medialny: portal filozofuj.eu i czasopismo „Filozofuj!”.

W #46 odcinku Nowej Dekady gościć będziemy Pawła Najgebauera, improwizatora teatralnego, współzałożyciela Szkoły Impro i scenarzystę. Porozmawiamy na poważnie, czym jest humor, dlaczego warto się śmiać i jak to jest, gdy rozśmieszanie staje się działalnością wykonywaną profesjonalnie.

W kolejnym odcinku "ND" porozmawiamy o polityce i podstawach filozoficznych liberalnej demokracji. Spróbujemy też zrozumieć, jak to się stało, że poglądy polityczne zostały sprywatyzowane i straciliśmy metody ich dyskutowania? W końcu polityka jest refleksją na temat koordynacji działań o charakterze społecznym i trudno o mniej prywatną sferę, a jednocześnie coś się stało, że debata zamieniła nam się w krzyczenie do siebie bez możliwości, że zostanie się usłyszanym po drugiej stronie.

Produkcja energii elektrycznej to z pozoru niezmiernie przyziemny i mało filozoficzny temat. W jubileuszowej #50 audycji z cyklu “Nowa Dekada” gościmy Stanisława Napiórkowskiego, który zajmuje się zieloną energetyką. Wspólnie rozmawiamy na temat energii elektrycznej i pokazujemy nieoczywiste społeczne wymiary jej produkowania, dostarczania i użytkowania. Rozmawiamy o związkach energii z nierównościami społecznymi; jej znaczeniem w relacjach międzynarodowych; o oddolnym produkowaniu energii. Zapraszamy!

W najnowszym odcinku “Nowej Dekady” będziemy rozmawiać o popularyzacji filozofii. Naszym gościem będzie prof. Artur Szutta, redaktor naczelny czasopisma i portalu „Filozofuj!", pracownik Uniwersytetu Gdańskiego. Do jego zainteresowań badawczych należą filozofia społeczna, etyka i metaetyka. Redakcja „Filozofuj!" objęła niedawno patronatem medialnym naszą audycję. W rozmowie z naszym gościem zapytamy o źródła zaangażowania na rzecz popularyzacji filozofii. Porozmawiamy o społecznej roli filozofii, jej znaczeniu dla rozumienia siebie i świata. Na koniec zastanowimy się jaka jest specyfika polskiego kontekstu popularyzacji filozofii.

Po przeniesieniu coraz większej części naszego życia do przestrzeni cyfrowych warto sobie zadać pytanie o to, na ile trwałe są nasze cyfrowe wytwory i pamiątki. Czy jeśli coś zniknęło z sieci, to możemy to w jakiś sposób odzyskać? Jak długo przetrwają dane na dysku twardym? Czy Platońskie przekonanie o znaczeniu tego, co trwałe, wytrzymuje próbę ery internetu?

Rozmowa o podróżowaniu może świetnie pasować do mizerii na wakacyjnym stole. Zapraszamy do rozmowy o tym, czemu podróżowanie jest przyjemne, jakie są na różne jego formy.

W #44 odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy o etyce środowiskowej. Naszym gościem jest prof. Dominika Dzwonkowska z Centrum Ekologii i Ekofilozofii UKSW, autorka książki “Wprowadzenie do etyki środowiskowej”. Dyskutujemy na temat różnych nurtów w ramach tej dziedziny filozofii, przedstawiamy różnice pomiędzy antropocentryzmem i biocentryzmem. Zastanawiamy się nad politycznym wymiarem ochrony środowiska i najlepszymi sposobami motywowania do działań na jego rzecz. Przedstawiamy problematykę cnót środowiskowych i zalet podejścia opartego na cnotach, w porównaniu do propozycji opartych na obowiązkach, normach czy koncentracji na ocenie skutków podjętych działań.

Od czasu do czasu słychać w polskiej przestrzeni publicznej kasandryczne wizje, że w Polsce spada czytelnictwo. W kolejnym odcinku zastanawiamy się, dlaczego właściwie warto czytać książki? Jaki jest sens sięgania po literaturę piękną czy bardziej pogłębione opracowania danego tematu? Jakie są charakterystyczne cechy poznawania świata przy pomocy książek? I czy to w ogóle jest forma na dzisiejsze czasy?

W rozmowie z zaproszonym gościem – profesor Anną Grześkowiak-Krwawicz, historykiem z Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk – będziemy dyskutować na temat dziedzictwa wartości politycznych I Rzeczypospolitej. Zastanowimy się nad znaczeniem Konstytucji 3 maja, liberum veto i spróbujemy zrekonstruować podstawowe cechy staropolskiej polityczności, także w kontekście różnic i podobieństw do tradycji zachodnioeuropejskiej.

Tym razem porozmawiamy o współczesnej metafizyce. Zastanowimy się, czym miałaby być. Zapytamy o różnicę pomiędzy perspektywą metafizyczną a spojrzeniem nauk przyrodniczych, społecznych i humanistycznych oraz porozmawiamy o związkach dyskusji metafizycznych z życiem społecznym. Polecamy!

Tym razem w naszej audycji gościliśmy Jacka Grunt-Mejera, Pełnomocnika Prezydenta m. st. Warszawy ds. Rewitalizacji, z którym rozmawialiśmy o tym, co to znaczy, że miasto jest dogodne dla jego mieszkańców.

Od platońskich dialogów, w których Sokrates dyskutuje z sofistami, aż po zwrot lingwistyczny w filozofii XX wieku, sam sposób dyskutowania był przedmiotem filozoficznych debat. W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” staramy się pokazać wzajemne związki pomiędzy sztuką prowadzenia sporów a filozofią. Dyskutujemy o chwytach retorycznych, erystyce, i ich oddziaływaniu na politykę i międzyludzką komunikację.

W #38 odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy na temat filozofii, zastanawiamy się coś jest w niej fajnego, co nas do niej przyciąga, na czym polega jej magnetyczna moc. Rozmawiamy o pozytywnym wpływie zainteresowania filozofią. Zastanawiamy się czy filozofia jest dla każdego czy tylko dla zapaleńców oraz jak zainteresowanie się filozofią łączy nas z filozofami i filozofkami z przeszłości.

W kolejnym odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy o sztucznej inteligencji i jej najnowszej odsłonie - czacie GPT. Zastanawiamy się nad filozoficznymi wymiarami pojawienia się tak potężnej technologii. Rozmawiamy o sposobie rozumienia inteligencji, selekcjonowaniu i ocenie danych przez algorytmy. Pytamy o wpływ Chat GPT i podobnych narzędzi na przyszłość i sens edukacji.

W najnowszym odcinku “Nowej Dekady” rozmawiamy z Pawłem Bernatem z Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie na temat terroryzmu. Zastanawiamy się nad przemianami w działalności terrorystycznej związanymi z pojawieniem się nowych form komunikacji. Przedstawiamy zagrożenia związane z nadużywaniem tego pojęcia, stosowaniem go do uzasadniania i legitymizowania przemocy jedynie przedstawianej jako antyterrorystyczna. Pokazujemy związek pomiędzy przemianami w obszarze bezpieczeństwa i terroryzmu a inwazją Rosji na Ukrainę. Omawiamy kwestie związane z bezpieczeństwem, poczuciem bezpieczeństwa, skomplikowaniem życia społecznego i jego wpływem na pojawianie się poczucia zagrożenia oraz nad politycznym i propagandowym wykorzystywaniem lęku przed terroryzmem.

Współczesne granice europejskich państw ukształtowały się po 1945 roku i były wynikiem geopolitycznych decyzji dokonywanych przez nielicznych. Nasz kolejny gość – Stanisław Strasburger, pisarz i felietonista – stawia pytania o możliwość pomyślenia lepszego języka i lepszych narzędzi porządku międzynarodowego. W tym kontekście dyskutujemy o jego koncepcji EUtopii, wojnie na Ukrainie, Unii Europejskiej i multikulturalizmie.