Eos Wetenschap - Vraag Het Aan

Puistjes zijn misschien wel de meest gevreesde puberteitskwaal, kort gevolgd door okselvijvers. Waar komen beide vandaan en waarom hebben pubers er meer last van? EOS-stagiair Elias Ysebaert praat erover met dermatologe Samira Baharlou van UZ Brussel en bio-ingenieur Chris Callewaert van UGent, ook wel de okseldokter genoemd. Op de grens van de kindertijd en volwassenheid liggen een hele reeks veranderingen en obstakels. EOS-stagiair Elias Ysebaert maakte er de vijfdelige podcastreeks...

Op de grens van de kindertijd en volwassenheid liggen een hele reeks veranderingen en obstakels. EOS-stagiair Elias Ysebaert maakte er de vijfdelige podcastreeks "Groeipijnen" over. Elke week, telkens op dinsdag, verschijnt er een nieuwe aflevering. De podcastreeks is voor elke puber op zoek naar antwoorden, maar zeker ook voor iedereen die meer wil weten over het fascinerende ding dat ons lichaam is. In deze eerste aflevering: wat is het begrip puberteit en wat is het verschil met...

Hematoloog Tessa Kerre (UZ Gent) heeft twee wetenschapsheldinnen: Marie Curie, de grootste aller tijden, en Jane Davis, die aantoont dat lezen helend werkt. Ze vertelt in deze podcast over het leven en werk van beide vrouwen, maar ook over haar eigen onderzoek naar immunotherapie, een veelbelovende, nieuwe kankerbehandeling.

Rosalind Franklin (1920 – 1958) maakte de allereerste foto van DNA, de belangrijkste bouwsteen van het leven. Ze kreeg daarvoor aanvankelijk weinig erkenning. Mannelijke collega’s noemden haar zelfs een feministische tang en ze pikten haar bevindingen. Klinisch geneticus Hilde Van Esch (KU en UZ Leuven) praat in deze podcast over Franklin en de impact die ze had op de geneeskunde.

Cecilia Payne (1900-1979) begreep als eerste waaruit de sterren en het heelal zijn opgebouwd. In haar voetsporen bestudeert Conny Aerts (KU Leuven) de inwendige fysica en de evolutie van sterren.

Vera Rubin (1928-2016) bewees als eerste het bestaan van donkere materie. Maar ze is voor Bieke Broux (UHasselt) ook een inspiratiebron voor vrouwelijke wetenschappers die een gezin en een onderzoekscarrière willen combineren.

De Britse wiskundige Ada Lovelace (1815-1852) plantte het eerste zaadje van zowat alle digitale toepassingen die we vandaag zo cool vinden. Geen wonder dus dat ze de wetenschapsheldin is van wiskundige Ann Dooms (VUB). In deze podcast praat Ann over Ada, maar ook over haar eigen onderzoek en dat van andere topwiskundigen Pattie Maes, pionier op vlak van kunstmatige intelligentie, en Ingrid Daubechies, de moeder van de jpeg.

In 2008 installeerden we de allereerste windturbine voor onze kust. Intussen dekken een vierhonderdtal offshore windturbines tien procent van de totale elektriciteitsbehoefte in België. Het is de bedoeling om dat aandeel tegen 2026 te verdubbelen, met een tweede windparkzone tegen de grens met Frankrijk. Pieter Mathys (UGent en OWI) en Pieter Jan Jordaens (Sirris en OWI) blikken vooruit op de toekomst van deze razendsnel ontwikkelende sector. Wat zij verwachten? Nog hogere windturbines, dat...

Luchtvervuiling, files, ongevallen en een verward klimaat. We beseffen wel wat misloopt, maar hoe lossen we het op? En kan de coronacrisis een kantelpunt zijn? We vragen het aan Cathy Macharis, professor voor duurzame mobiliteit en logistiek aan de Vrije Universiteit Brussel.

Sinds covid-19 is complotdenken helemaal terug. Waarom steekt complotdenken net nu de kop op? Is het een voorbijgaande hype of moeten we behoedzaam zijn? Wie is er vatbaar voor? Eos-stagiaire Alice Dooreman vraagt het aan moraalfilosoof Brecht Decoene.

Wereldwijd zijn één miljoen soorten met uitsterven bedreigd. Waarom gaat het zo slecht met onze biodiversiteit? Hoe erg is dat, en kunnen we het tij nog keren? Eos-redacteur Kim Verhaeghe vraagt het aan Hilde Eggermont, coördinator van het Belgische Platform voor Biodiversiteit.

De panda, ijsbeer, Siberische tijger, en dichterbij huis de eikelmuis, paling, wilde bijen en grauwe klauwier. We kunnen een aflevering vullen enkel en alleen met het opsommen van bedreigde dier- en plantensoorten. Waarom gaat het zo slecht met onze biodiversiteit? Hoe erg is dat, en kunnen we het tij nog keren? Eos-redacteur Kim Verhaeghe vraag het aan Hilde Eggermont. Zij is coördinator van het Belgische Biodiversity Platform.

Bij kinderen met autisme verloopt de hersenontwikkeling anders dan bij hun leeftijdgenootjes. Neurowetenschapper Annabel Nijhof (Universiteit Gent) onderzoekt het brein van proefpersonen met autisme. In deze podcast praat ze met Eos Psyche&Brein hoofdredacteur Liesbeth Gijsel bij over ‘het autistische brein’.

Dromen, ze fascineren sinds mensenheugenis. Maar wat weten we intussen over al die bijzondere droomervaringen? Neuroloog Inge Declercq (UZ Antwerpen) en psycholoog Tim Post (Universiteit Twente) werpen licht op onze nachtelijke breinavonturen. Deze aflevering werd gemaakt door onze stagiaire Alice Dooreman.

65 miljoen jaar geleden verdwenen de meest spectaculaire wezens die ooit op aarde leefden: de dinosauriërs. Paleontoloog Koen Stein vertelt wat we intussen weten over het komen, leven en gaan van deze mysterieuze dieren. Waren het echt die lelijke, angstaanjagende monsters die we kennen uit dinofilms? Waarom werden ze zo groot? Wat aten ze (gras bestond toen nog niet)? En verdwenen ze echt allemaal?

65 miljoen jaar geleden verdwenen de meest spectaculaire wezens die ooit op aarde leefden: de dinosauriërs. Paleontoloog Koen Stein vertelt wat we intussen weten over het komen, leven en gaan van deze mysterieuze dieren. Waren het echt die lelijke, angstaanjagende monsters die we kennen uit dinofilms? Waarom werden ze zo groot? Wat aten ze (gras bestond toen nog niet)? En verdwenen ze echt allemaal?

In elke klas zit wel een kind met ADHD dat Rilatine/Ritalin slikt. Die medicatie helpt jammer genoeg niet altijd, en ze heeft bijwerkingen, zoals hoofdpijn en verminderde eetlust. De wetenschap werkt aan alternatieven. Annelies Verlaet (Universiteit Antwerpen) zet ze op een rijtje in deze aflevering van de podcastreeks Vraag Het Aan.

In een wereld zonder bijen lijden wij honger. Driekwart van onze voedingsgewassen is namelijk afhankelijk van bestuiving door insecten, waaronder de bijen. Dat het slecht gaat met de bij is daarom heel verontrustend. Wat is er precies aan de hand, en hoe redden we de bij? Eos-redacteur Kim Verhaeghe vraagt het aan bioloog en bijenexpert Dirk De Graaf van de Universiteit Gent.

Heb je soms het gevoel dat je een muggenmagneet bent? Het zit niet in je hoofd. Muggen verkiezen echt sommige mensen boven andere. Muggenexpert Isra Deblauwe van het Instituut voor Tropische Geneeskunde legt uit hoe dat komt, en wat je kunt doen om muggen buiten de slaapkamer te houden. Wist je trouwens dat de mug veruit het dodelijkste dier ter wereld is? De mug is verantwoordelijk voor ongeveer één miljoen overlijdens per jaar. Vooral in tropische gebieden, dat klopt, maar door de...

Robots kunnen meer dan wagens in elkaar steken. Ze kunnen ons begrijpen, en zelfs liefde geven. Helpen bij huiswerk. Of gewoon een gezellig babbeltje slaan. Sociale robots zullen onze zorg veranderen, en vooral ten goede. Daar zijn robotici Bram Vanderborght van de Vrije Universiteit Brussel en Tony Belpaeme van de Universiteit Gent van overtuigd. Ze praten er uitgebreid over in deze aflevering van onze podcast Vraag Het Aan.