Gender en Gezondheid - ZonMw

Hoe richt ik mijn gemeente toegankelijk in? En hoe betrek ik mensen met een beperking bij dit proces? In van onze campagne ‘Het maakt uit waar je woont!’ bespreken we uitdagingen en oplossingen rondom het toegankelijk maken van gemeenten. Hoor hoe toegankelijkheid in het beleid is opgenomen in de gemeente Stein, de meest toegankelijke gemeente van 2021. En luister naar verhalen van ervaringsdeskundigen. Tjarda Struik, sinds kort burgemeester van Leiderdorp, voert een levendig gesprek met Natascha Wingelaar, wethouder Middelen en Economie en coördinerend portefeuillehouder Inclusieve Samenleving in de Limburgse gemeente Stein. Volgens hen wordt het woord ‘toegankelijkheid’ te pas en te onpas gebruikt, maar is het ook een kwestie van ‘gewoon’ doen. Gespreksleider is Theo Maas, bestuurssecretaris bij Ieder(in) en commissievoorzitter van het ZonMw-programma ‘Onbeperkt meedoen!’. Ga zelf aan de slag met toegankelijkheid in jouw gemeente! Kijk voor meer informatie en tips op www.zonmw.nl/toegankelijkeleefomgeving

Samenwerking met lokale en regionale partners is onmisbaar voor het realiseren van betekenisvolle dagactiviteiten voor thuiswonende mensen met dementie en hun naasten. Hoe doe je dat in de praktijk? In Leeuwarden is er inmiddels veel ervaring mee opgedaan. De verschillende partijen in en rond de Friese hoofdstad hebben elkaar goed weten te vinden en willen de onderlinge samenwerking verduurzamen. Er is gewerkt aan een behoeftepeiling (met behulp van een speciaal ontwikkeld kwartetspel: https://www.zonmw.nl/nl/onderzoek-resultaten/ouderen/), om op basis een duidelijke visie en bijbehorend plan te komen tot een samenwerkingsverband dat concrete activiteiten opzet. En de samenwerking is breed: met partijen in zorg en welzijn, met het maatschappelijk middenveld, én met mensen met dementie en mantelzorgers. In deze podcast vertellen enkele betrokkenen over hun ervaringen. Wethouder Hein Kuiken schetst de inzet van de gemeente om mensen met dementie en hun naasten zoveel mogelijk te laten meedoen. Cristien Bajema, beleidsadviseur Wmo en Sociaal Domein, vertelt over de uitvoeringspraktijk. Zij trekt op met onder meer Harry Wiersma, voorzitter van het bestuur van het Odensehuis, en locatiemanager Aukje Jongsma van Aardema Zorggroep. Bajema werkt steeds nauw samen met Nienke Bodde van Stichting Kameraad. Wat bindt al deze mensen? Wat gaat bijna als vanzelf in de samenwerking? En waar zitten nog hobbels en valkuilen? Lijstje met organisaties en afkortingen: • Aardema Zorggroep: https://aardemazorggroep.nl/aardema-dagbesteding/ • Amaryllis: zorg- en welzijnsorganisatie: https://www.amaryllisleeuwarden.nl/ • Gemeente Leeuwarden (zie de ‘inclusieagenda’): https://www.leeuwarden.nl/wp-content/uploads/import/202102_inclusie_agenda_leeuwarden.pdf • HANNN: Healthy Ageing Netwerk Noord Nederland: https://www.hannn.eu/startpagina • MCL: Medisch Centrum Leeuwarden: https://www.mcl.nl/aandoeningen-en-behandelingen/aandoeningen/alzheimer • Odensehuis Gerard Smit: https://www.odensehuisleeuwarden.nl/ • Stenden: NHL Stenden Hogeschool: https://www.nhlstenden.com/onderzoek/small-n-designs/projecten/sociale-benadering-dementie • Windkracht058: https://windkracht058.nl/ Voor meer informatie: www.zonmw.nl/admd www.zonmw.nl/inspiratiewijzerdementie

In deel 1 van de podcastserie Uitgestelde Zorg heb je kunnen horen hoe de coronapandemie tot grote verschuivingen in de gezondheidszorg heeft geleid en welke impact dit heeft gehad op patiënten en zorgprofessionals. Maar welke lessen nemen we mee naar de toekomst? Dat hoor je in deel 2.

Wat is uitgestelde zorg, hoe heeft de coronacrisis hier effect op gehad en voor welke uitdagingen staan we? In deel 1 van de deze podcast leggen onderzoekers, patiënten en zorgprofessionals dit uit aan de hand van persoonlijke verhalen. In deel 2 gaan we verder in op de geleerde lessen.

Begin 2021 is onderzoek naar de werking van de COVID-19 vaccinaties bij patiënten met een verstoord immuunsysteem gestart. Deze mensen lopen een hoger risico op complicaties bij een COVID-19 infectie. Bovendien weten we nog niet goed genoeg of zij voldoende én voldoende lang worden beschermd na vaccinatie. In deze podcast kom je meer te weten over hoe de onderzoeken tot stand zijn gekomen, wat uniek was aan de samenwerking tussen de 8 studies en wat we na 6 maanden onderzoek hebben bereikt. Voor meer informatie, ga naar: www.zonmw.nl/vaccinstudies Een uitgeschreven versie van deze podcast vind je hier: https://www.zonmw.nl/fileadmin//zonmw/documenten/Corona/Transcript_Podcast_ZonMw_vaccinstudies.pdf

Als we naar een meer inclusieve samenleving willen, zullen we diversiteit moeten omarmen. En accepteren dat niet alles maakbaar of oplosbaar is. Door met elkaar in gesprek te gaan – en echt ‘connectie te maken’ – ontstaat ruimte om samen te zoeken naar oplossingen die passen bij iemands persoonlijke situatie. Een gesprek met Floortje Scheepers en Soenil Kanhai over beweging in kwetsbaarheid

Hans-Martin Don en Aukje Hilderink spreken over het slim organiseren van de zorg rondom mensen met een (psychische) kwetsbaarheid. Voor de organisatie van een persoonsgerichte aanpak is een goed gecoördineerde aanpak nodig, die je soms heel lokaal en soms juist regionaal moet opzetten. Financieringsstromen liggen niet in elkaars verlengde, maar zorgen voor een scheiding tussen onderwerpen en verschillende vormen van hulpverlening. Dat belemmert vaak de continuïteit in de zorg en ondersteuning die iemand nodig heeft, en ook daadwerkelijk krijgt. In deze podcast gaan we nader in op de vraag hoe je een integrale aanpak slim kunt organiseren.

Deze podcast van Beweging in kwetsbaarheid gaat over het thema ‘professionals en onderwijs’. Dit was het onderwerp van de vierde talkshow van 22 april 2021 uit de serie over een inclusieve samenleving voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. We praten hierover met Marcel van Ek (Hogeschool Utrecht) en Nynke Boonstra (KieN VIP). Een integrale aanpak van herstelgerichte zorg vraagt om de juiste kennis en een interdisciplinaire samenwerking tussen specialisten en generalisten. Om de kwaliteit van de zorg en ondersteuning te borgen, is het zinvol huidige en toekomstige professionals goed toe te rusten. Hoe dat kan worden ingevuld staat tijdens dit thema centraal.

Deze podcast van Beweging in kwetsbaarheid gaat over het thema ‘bestaanszekerheid’. Dit was het onderwerp van de derde talkshow van 25 maart 2021 uit de serie over een inclusieve samenleving voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. We praten hierover met Jet Bussemaker (Raad voor Volksgezondheid en Samenleving) en Anke Jansen (Housing First). Als er één ding essentieel is om te kunnen meedoen, is het wel bestaanszekerheid. Onzekerheid over een dak boven je hoofd, zinvolle dagactiviteiten en een sluitend ‘huishoudboekje’ zonder schulden. Dat alles beperkt de ‘mentale ruimte’ die je voelt om je eigen weg te vinden. Bestaanszekerheid is daarom het fundament voor een inclusieve samenleving.

De tweede talkshow uit de serie Beweging in kwetsbaarheid van 2 maart 2021 ging over het thema ‘Leefwereld centraal’. Mensen met een psychische kwetsbaarheid hebben vaak meerdere problemen tegelijk en krijgen te maken met allerlei instanties, organisaties en loketten. Dat maakt hun leven al snel enorm complex. Ze lopen vaak vast in de ‘systeemwereld’ van verschillende wettelijke kaders, financieringsstromen en organisatieculturen. Hoe breng je leefwereld en systeemwereld bij elkaar? In deze podcast gaan we op zoek naar antwoorden met Paola Buitelaar en Alie Weerman.

Deze podcast van Beweging in kwetsbaarheid gaat over het thema ‘Kennis en inzicht’. Dit was op 28 januari 2021 het onderwerp van de eerste talkshow uit de serie over een inclusieve samenleving voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. Met Erik Dannenberg en Roland Bal bespreken we de maatschappelijke, sociale en persoonlijke problemen die met deze kwetsbaarheid samenhangen. Wat is bekend uit onderzoek én uit ervaringskennis van de betrokkenen zelf? Waar staan we, waar schuurt het vooral en waar moeten we als samenleving naartoe?

Deze eerste podcast van 'Beweging in kwetsbaarheid' gaat over de geschiedenis van de maatschappelijke omgang met (psychische) kwetsbaarheid. Klinisch psycholoog Mark van der Gaag en historica en beleidsadviseur Henke van der Heiden geven context mee aan het huidige debat. Hoe kunnen we de ontmanteling van de ‘gestichten’ vanaf de jaren ‘60 historisch plaatsen, maar ook actuele ontwikkelingen rond verward gedrag, inclusie en herstel? Wat was er vroeger anders – klassieke oudheid, Middeleeuwen, Verlichting, industriële revolutie - en welke dingen zijn juist opvallend vergelijkbaar? En wat zeggen de levens van Socrates en Jeanne d’Arc over onze omgang met ‘gekte’? Maak je op voor veel verhalen en bijzondere inzichten.

Bij het Amsterdamse OLVG is palliatieve zorg het werk van een transmuraal palliatief team. Voor hen draait het niet alleen om de ziekte en behandeling, maar is er ook veel aandacht voor het verhaal van de patiënt en voor zijn of haar naasten. Luister naar een gesprek met huisarts Marike de Meij en verpleegkundig consulent palliatieve zorg Nicolette Gunnink-Boonstra over de bijzondere aanpak van het ziekenhuis. En lees meer over 5 jaar Palliantie in het e-zine van ZonMw op...

Waarom werd er eerder nauwelijks onderzoek gedaan naar sekse- en genderverschillen? Jannet Vaessen, Radjesh Manna en Maria Henneman en praten namens WOMEN Inc., ZonMw en de commissie van het programma Gender en gezondheid over de noodzaak van onderzoek naar man-vrouwverschillen in de gezondheidszorg.

‘We verwachten tegenwoordig heel veel van vrouwen: niet alleen dat ze economisch zelfstandig zijn, maar ook dat ze voor anderen zorgen’, aldus Jet Bussemaker. Samen met Karin Proper van het RIVM spreekt zij over mantelzorg, arbeid en de verschillen daarbij tussen mannen en vrouwen. Meer weten? Ga naar www.zonmw.nl/podcast

Vrouwen hebben vaker angststoornissen, mannen vaker externaliserend gedrag. Hoe komt dat? Prof. dr. Marrie bekker vertelt over autonomie, het handboek 'Psychopathologie bij mannen en vrouwen' en persoonsgerichte zorg. Meer weten? Ga naar www.zonmw.nl/podcast

Hormonen hebben invloed op aandoeningen als diabetes en migraine, maar hoe dat precies werkt, dat is nog niet bekend. Farmacoloog Antoinette Maassen-Van den Brink en Anton Jan van Zonneveld, professor experimentele vasculaire geneeskunde, vertellen over hun onderzoeken naar de rol van die hormonen. Lees meer op www.zonmw.nl/podcast

Hoe kom je erachter of subtiele man-vrouwverschillen een gevolg zijn van biologische, of sociologische processen? Michel Nivard vertelt over zijn onderzoek naar psychiatrische ziekten die worden veroorzaakt door een samenspel tussen genen en de omgeving. Meer weten? Ga naar www.zonmw.nl/podcast

Mannen en vrouwen krijgen op andere momenten in hun leven te maken met hart- en vaatziekten. Ook de vorm kan anders zijn. Daarnaast hangt het ontwikkelen van deze aandoeningen samen met het hebben van psychologische klachten. Daar doet bioloog Paula Mommersteeg van Tilburg University onderzoek naar. Samen met met cardiovasculair internist Jeanine Roeters van Lennep van het Erasmus MC vertelt zij over man-vrouwverschillen bij hart- en vaatziekten, het ontwikkelen ervan en de risicofactoren. Meer weten? Ga naar www.zonmw.nl/podcast

De gezondheidszorg is van oudsher op het mannenlichaam gebaseerd en vrouwen ondervinden hier nadelen van. Want, mannen en vrouwen hebben vele overeenkomsten, maar verschillen ook in vele opzichten van elkaar: biologisch, psychisch, sociaal en cultureel. In deze podcastreeks gaan we in gesprek met wetenschappers die man-vrouwverschillen onderzoeken. Zij vertellen over hun onderzoek, waarom dit belangrijk is, en wat we aan hun onderzoeksresultaten hebben. Thema's: Hart- en vaatziekten, genen, hormonen, diabetes, migraine, preventie, geestelijke gezondheid. Meer weten? Ga naar www.zonmw.nl/podcast